(starkıbrıs) KIB-TEK’in elektriğe son yaptığı zamların halkın tepkisine yol açtığını doğrulayan EL-SEN Başkanı Tuluy Kalyoncu, bunun tek sebebinin KIB-TEK’in kötü bir şekilde yönetilmesi olduğunu ifade etti. Ada TV’de yayınlanan Öğlen Ajansı Programına telefonla katılan Kalyoncu “KIB-TEK ile ilgili bütçeye konulan rakamlar gerçekten çok uzak” dedi. Kalyoncu, şunları kaydetti;
TOPLUMSAL VARLIKLARIMIZ ÖZELLEŞTİRİLİYOR
Sadece KIB-TEK’in özelleştirilmesiyle ilgili değil Kıbrıs Türk toplumunun toplumsal varlıklarının hepsinin bir, bir özelleştirilmesiyle ilgili bir paket var ortada uygulanmaya çalışılan. Ve KIB-TEK’te bu paketin bir parçası durumunda. Özelleştirilmeyle ilgili bir yasa taslağı hazırlandı ve henüz Bakanlar Kurulu tarafından da geçirilmiş değil. Yine KIB-TEK ile ilgili bir yasa tasarısı taslağı mevcut. Bunun yanında üretimin özel sektörde olan payının artırılmasıyla ilgili girişimler var. Bir diğer yanda ise KIB-TEK’in mali pozisyonu mevcut. Son süreçte ise maliyetle ilgili olarak uygulamaya konulan zamlar gündemde. Doğal olarak toplumun birçok kesiminden, vatandaşlardan, üretici ve emekçi kesimden haklı olarak şikâyetler gelmektedir.
ZAMLAR KAÇINILMAZ DEĞİL
Biz KIB-TEK gerçeği ve yapılan zamlarla ilgili şunları söylemek istiyoruz; “Bir kere bu zamlar kaçınılmaz değil, zamlar KIB-TEK’in kötü yönetilmesinden kaynaklanıyor. Bugün KIB-TEK aylık 7 milyon TL, borç, borç anaparası ve faiz ödemekle karşı karşıya bırakılmıştır. Kamusal alanda çok ciddi miktarda KIB-TEK’in alacağı mevcuttur. En başta devlet, devlete bağlı kurumlarda, dairelerde belediyelerin tükettiği enerji bedellerini KIB-TEK’e ödemiyor. Böyle bir devlet yapısı diğer özel kişi ve kuruluşların borçlarının KIB-TEK tarafından tahsil edilmesine kendi atadığı yöneticiler vasıtasıyla müdahale ediyor. Ve bunun sonucunda KIB-TEK faaliyetlerinin sürdürebilmek için borçlanmak durumunda kalıyor ve bu borcunda maliyete etkisi oluyor. Kilovat başına 10 kuruş borç ve faiz ödemesi kaynaklı maliyet var. Bu maliyet bugün yeni elektrik tarifelerine bindirilmiş durumda. Yine aynı şekilde KIB-TEK’in yatırımlarının kötü yönetilmesiyle ilgili daha doğrusu projelendirmelerde kötü yönetim kaynaklı maliyetler var.
AKSA UYGULAMASI MALİYETİ ARTIRIYOR
AKSA uygulamasına sendikamız sürekli karşı çıkıyor. AKSA’nın ürettiği elektrik ile devletin kendi santrallerinde ürettiği elektrik maliyetleri arasında altı kuruşluk fark var. Ekim ayı itibarıyla yapılan incelemede Kalecik’ten (AKSA) alınan elektriğin fiyatı 30 kuruş. Oysa KIB-TEK bunu 24 kuruşa üretiyor. Ayrıca bizim Teknecik’te elektrik üreten termik santrallerimiz de var. Ancak devletin zamanında özel şirket AKSA’ya verdiği alım garantisi yüzünden devletin santrallerindeki üretim kapasitesi aşağıya çekiliyor. Bunun sonucunda da kilovat başına harcanan yakıt gramajı artıyor. Çünkü aynı yakıtı kullanan termik santrallerde üretim kısılınca yakıt maliyet fiyatının yukarılara çıkmasıyla 6 kuruşluk bir fark doğuyor. AKSA alım garantisinin faturası halkın sırtına biniyor. İşte kötü yönetim sonucunda artış gösteren maliyet topluma vatandaşa, üreticiye tükettiği elektrikler vasıtasıyla tarifelerde bindiriliyor.
45 MİLYON TL BÜTÇEYE İŞLENMEDİ
Mevcut hükümet iktidara geldiği 2009 Nisan ayından itibaren mahsuplaşma yapılacağını söylemişti. KIB-TEK’in maliyeye KDV borcu, maliyenin de KIB-TEK’e elektrik borcu bulunduğunu ifade etmişti. Bu çalışma bugüne kadar yapıldı, maliye ile KIB-TEK arasındaki hesaplaşma sonuçlandırıldı. Bizim hesaplarımıza göre Ekim ayı sonu itibarıyla KIB-TEK’in bu hesaplaşma sonucunda 45 milyon TL alacağı olduğu ortaya çıktı. Biz 2012 bütçesinde mahsuplaşmadan doğan 45 milyon TL’nin KIB-TEK hesaplarında gözükmesini bekledik ama 2012 bütçesinde bu öngörülmedi maalesef.
BÜTÇEYİ YANILTIYORLAR
Yine 2012 yılı bütçesine devlet dairelerinde tüketilecek olan elektriğin bedeli olarak konulan rakam, tüketilecek olan elektriğin ancak yarısını karşılayabilecek bir rakam. Tam olarak 24 milyon 500 bin TL ödenek koyuldu. Oysa hesaplara göre konulması gereken rakam 49 milyon TL. Tüm bunların sonucunda da KIB-TEK’i borcunu ödeyememe durumuna getiriyorlar. Eğer ki, bu rakamlar bütçeye doğru yansıtılamazsa, devlet dairelerinde tüketilmesi öngörülen elektrik miktarı gerçek rakamlarla bütçeye konulmazsa, maliyetinin gerçek miktarlarda açıklanmasına müdahale edilmesi sonucunda oluşan görev zararları maliye tarafından KIB-TEK’e ödenmezse KIB-TEK’in 2012 yılını çıkarması mümkün olmayacak.”
MALİYET 42 KURUŞA KADAR İNER
“Son yapılan zamlarla ilgili olarak açıklanan tarifeler 56,7 kuruş maliyet hesabına göre yapılmıştır. Fakat maliyeti karşılayacak bir zam oranı gerçekleşmemiştir. Önümüzdeki 2012 yılına bu tarifeler geçerli olacaksa KIB-TEK’in minimum 100 milyon TL zararı olacaktır. Aslında gerçek maliyet 56,7 değil, 65 kuruş olarak önümüzde durmaktadır. Ancak kötü yönetimin ortadan kaldırılması durumunda çok kısa sürede alınan tedbirlerle kilovat başına üretim maliyeti 42 kuruşa geriler.”
