YKP Yürütme Kurulu Sekreteri Murat Kanatlı, ilk taslak Türkiye ilerleme raporunu, son AİHM kararını değerlendirdi. Konu ile ilgili açıklama şöyle:
İlk taslağı hazırlanan ve Avrupa Parlamentosu Dış ilişkiler Komitesinde 12 Ocak’ta görüşülmeye başlanacak Türkiye İlerleme raporu olumlu konuları içinde barındırmaktadır.
Askersizleştirme ve Maraş’ın sahiplerine iadesi konusu önemli güven artırıcı önlemlerdir ve hemen uygulanması daha önce de defalarca söylediğimiz gibi görüşme sürecine önemli bir ivme katabilir…
Geçmiş Türkiye İlerleme raporlarına, raporunun görüşülmesi sırasında yapılan değişiklik önerileri sonrası giren Maraş’ın iadesi ve Mağusa Liman’ın açılması konusu bu yılki rapora bu kez direk girmiş bulunmaktadır. Maraş konusunda zaten Avrupa Parlamentosu daha önce de rapor hazırlamıştı. Bu nedenle bu direk ekleme önemli bir sürpriz değildir. Hatırlanacağı gibi geçen yılki ilerleme raporunda değişiklik önerileri sonrası 550 (1984) sayılı ilgili Güvenlik Konseyi kararının uygulanmasının teşvik edilmesinden bahsedilmekteydi. Bu Güvenlik Konseyi kararında Maraşlıların BM çatısı altında dönüş hakkı talep edilmekteydi.
Kıbrıs’ın kuzeyindeki liderlik ve Türkiye, Kıbrıs’taki statükonun normalleştiği açıklamak için ellerinden geleni yapmaya çalışsalar da ortada ciddi sıkıntılar olduğunu gizleyemiyorlar. Maraş bu sıkıntılardan önemlilerindendir. Avrupa Parlamentosunda buna yönelik çalışmalar artarak sürmektedir. Yalnız Avrupa Parlamentosu değil AİHM de bu konuda hatırlatmalar yapmaktadır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) daha önce esasa ilişkin kararını verdiği davada Türkiye’nin Kıbrıslı 13 Kıbrıslı Rum’a yaklaşık 20 milyon 830 bin avro ödemesini kararlaştırdı. Lordos ve 12 kişinin 1990 yılında yaptığı ortak başvuruyla ilgili 2010 yılında AİHM tarafından verilen kararda “Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin mal ve mülkiyetin korunması ile aile ve özel yaşam hakkıyla ilgili maddeleri ihlal ettiğine” hükmedilmişti. AİHM dünkü kararında, 13 kişiye 100 bin ile 8 milyon orasında değişen maddi tazminatlar ödenmesini ve toplam mahkeme masraf olarak 15 bin Euro ödenmesini kararlaştırıldı.
Bu, sorunların çözülmediğinin ciddi bir hatırlatmasıdır.
Daha önce de vurguladığımız gibi Maraş’ın iadesi yalnızca Kıbrıslı Rumların da talebi değildir. Son yıllarda de yapılan girişimlerle asında bunun, özünde Kıbrıslı Türklerin de önemli bir talebi olduğu gerçeği ortaya defalarca konmuştur.
Bu nedenle Avrupa Parlamentosundan talebimiz, bunun yalnız raporda kalmaması, Avrupa Birliği yurttaşı olan tüm Kıbrıslıların, Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rumların ortak talebi olan Maraş’ın hemen şimdi sahiplerine iade edilmesi için daha aktif görev almasıdır.
Askersizleştirme, özellikle bölgesel askersizleştirme birçok yönü ile Kıbrıslıların yaşamını olumlu yönde hemen etkileyecek konulardır. Askersiz Lefkoşa, Maronitlerin evlerine dönüşü, dekonfrantasyon ve belli sayıda askerin hemen çekilmesi zor konular değildir, ama ayni zamanda çözüm sürecine ciddi ivme katacak önemli araçlardır.
YKP, bu nedenle AP taslak Türkiye ilerleme raporunu, içinde bu görüşlerin olmasından dolayı destekler.
Ancak AP’nin geçen seneki ilerleme raporunda 1949 Cenevre Konvansiyonuna atıfta bulunulmuş ve nüfus taşınmasına dikkat çekilmişti. Bu seneki raporda bu konuya ilk taslakta değinilmemiş olması bir olumsuzluktur.
Nüfus konusu Kıbrıs’taki görüşmeleri de etkileyen bir konudur. Bu nedenle 1992’de Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi(AKPM)’de de onaylanan Cuco raporundaki tavsiyeler yani nüfus sayımı, adaya girişlerin etkin kontrol altına alınması, demografik yapıyı bozacak faaliyetlerden tarafların kaçınması, Avrupa Parlamentosu tarafından da kabul edilmeli ve rapordaki hassasiyetlerin somut karşılığı bu şekilde ortaya konması gerekmektedir.
Bu yönü ile şeffaf olmayan, içerisinde birçok çelişkiyi barındıran geçtiğimiz aylarda yapılan sözde nüfus sayımı yerine uluslararası gözlemcilerin de direk süreçte yer alacağı, katılımcı, şeffaf ve demokratik bir nüfus sayımı için Avrupa Parlamentosunun desteğini beklediğimizin altını çizeriz.
Raporun önemini azaltmaya yönelik dezenformasyona karşı da hatırlatırık ki, yıllardır Ocak ayının ilk haftalarında Türkiye İlerleme raporu tartışılmaya başlanır, Şubat ayında Komite nihai şeklini verir ve sonraki ay ise Avrupa Parlamentosu gündemine taşınır. Bu süreç Kıbrıs’taki görüşmelerden bağımsızdır, bu İlerleme Raporu tartışma sürecini Greentree Zirvesi ile bağdaştırmak iyi niyetten yoksun, kamuoyunu yanıltmaya yönelik, raporun değerini düşürmeye çalışan girişimdir.
YKP, geçen seneki raporda yer alan nüfus konusunda paragrafın yeniden bu sene hazırlana rapora da dahil edilmesi için Avrupa Sol Partisi başta olmak üzere Avrupa Parlamentosunda her düzeyde girişimi yapmakta kararlı olduğunun altını çizer.
[Calls on Turkey and the Turkish-Cypriot authorities to refrain from any new settlements of Turkish citizens on the island, as this would continue to change its demographic balance and reduce the allegiance of its citizens to a future common state based on its common past; calls on Turkey to address the issue of the settlement of Turkish citizens on the island, in accordance with the Geneva Convention and the principles of the International Law]
Geçen seneki Türkiye İlerleme Raporu’da Kıbrıs:
41. Calls on the Turkish Government and all parties concerned to give their active support to the ongoing negotiations on the Cyprus issue and to contribute in concrete terms to a comprehensive settlement, and calls on the Government to facilitate a suitable climate for negotiations by starting to withdraw its forces from Cyprus immediately; strongly urges the two communities in Cyprus to work intensively, in accordance with the UN Secretary-General’s request, to capitalise on the progress already made in the negotiations, in order to reach a sustainable solution – in line with the relevant UN Security Council resolutions, and promoting, in particular, Resolution 550 (1984), and with the principles on which the EU is founded – for the benefit of Cypriot citizens, the EU and Turkey;
42. Encourages Turkey to intensify its support for the Committee on Missing Persons in Cyprus, in particular by facilitating its access to military zones and archives, and to take all other appropriate action, in accordance with the findings of the European Court of Human Rights, on the humanitarian issue of missing persons;
43. Calls on Turkey and the Turkish-Cypriot authorities to refrain from any new settlements of Turkish citizens on the island, as this would continue to change its demographic balance and reduce the allegiance of its citizens to a future common state based on its common past; calls on Turkey to address the issue of the settlement of Turkish citizens on the island, in accordance with the Geneva Convention and the principles of the International Law;
44. Urges both parties, Turkey and Armenia, to ratify, without preconditions, the protocols and to open the border, and calls on Turkey to use its regional weight to enhance confidence-building measures;
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2011-0090+0+DOC+XML+V0//EN
