(KHA)—Kıbrıs Cumhuriyeti Avrupa Konseyi’ne bir memorandum göndererek Türkiye’nin kayıp kişilerin akıbetinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalarda olumsuz tavrının devam ettiğini bildirdi ve araştırmaların tamamlanmamasıyla ilgili bilgilendirdi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin sunduğu memorandumda 1974 yılında Türk üst düzey yetkililerinden alınan ifadeler de var.
Kıbrıs Haber Ajansı’nın ele ettiği bilgilere göre, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Strasburg’daki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Theodora Kostandinidou, 25 Mayıs 2012 tarihinde, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne bir memorandum gönderdi ve mektupta Kıbrıs Kayıp Kişileri Araştırma Komitesi’nin kayıp kişilerin akıbetinin belirlenmesi amacıyla yaptığı çalışmaların başarılı olması için Türkiye’nin yardımının gerektiğini belirtti.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 11 yıl önce Kıbrıs’ın Türkiye’ye karşı davasında Türkiye’yi suçlu bulması ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Mart 2009’da kayıp kişiler konusuna öncelik verme kararına rağmen Türkiye hükümetinin yardımcı ve olumlu olmadığı belirtildi.
Söz konusu memorandum, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi arasında Türkiye’nin AİHM kararını uygulamasıyla ilgili daimi temaslarda bulunuyor ve bu temaslar çerçevesinde sunuldu.
“Kıbrıslı Rum kayıp kişiler ve kayıp kişilerin yakınları – Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararının tesirli uygulanması lazım” adlı memorandumda, Türk işgal ordusunun Kıbrıslı Rumların gömüldüğü yerler ve mezarlar ve halen kayıp olan ancak 1974 yılında tutuklanan kişiler hakkında bilgileri olduğu belirtildi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin 11 sayfalık memorandumda şunlar belirtiliyor:
“-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin “Kıbrıs’ın Türkiye’ye karşı” davasında aldığı karara rağmen Türkiye kayıp kişilerin akıbetinin belirlenmesi amacıyla araştırmalarda bulunmuyor ve aynı zamanda yapılan çalışmalara engeller çıkarıyor ve zorlular yaratıyor
– Türkiye hükümeti bugüne kadar AİHM’nin “Varnavas’ın Türkiye’ye karşı” davasında aldığı kararı uygulamadı ve 1974 olaylarında Türk işgal ordusunun eylemleri hakkında bilgi sunmadı”.
Memorandumda, Türk yetkililerin Kıbrıslı ve Yunanlı kayıp kişilerin akıbetinin belirlenmesi amacıyla yapılan araştırmalarda AİHM kararını uygulamadığı ve yardımcı olmadıkları belirtildi.
Türk ordusu, Türk işgali altındaki bölgelerde askeri bölgelerde kazı çalışmalarının gerçekleşmesine izin vermediği ve bu nedenle Kıbrıs Kayıp Kişiler Araştırma Komitesi’nin geleceğinin belli olmadığı belirtildi.
Memorandumda, kayıp kişiler konusunun insani bir konu olduğu ve Türkiye’nin AİHM kararını uygulamamasının kayıp kişilerin yakınlarına karşı sorumluluk ve saygı gösterdiğini ortaya koyduğu belirtildi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne sunduğu memorandumda kayıp kişilerin gömüldüğü sanılan yerlere koşulsuz giriş yapmanın önemine işaret ediliyor.
Memorandumda, BM Genel Sekreteri ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin taleplerine rağmen Türkiye’nin Kayıp Kişileri Araştırma Komitesi’ne kayıp kişilerin gömüldüğü sanılan yerler hakkında bilgi vermediği belirtildi.
Memorandumda ayrıca Türkiye’nin askeri bölgelerde bulunan kemikleri gizli ve bilinmeyen yerlere transfer ettiği ifade edildi.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin tavsiyelerden sonra Türkiye’nin belirli yerlerde ya da daha sonra askeri bölge ilan edilen bölgelerde kazı çalışmaları yapılmasına izin verdiği belirtildi.
Memorandumda, bugüne kadar askeri kamp veya askeri bölgelerde kazı çalışmaları yapılmadığı belirtildi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin gönderdiği memorandumda, Kıbrıs hükümetinin Türk işgali altındaki bölgelerde belirli yerlerde hemen kazı çalışmaları yapılması talebinde bulunduğu ve Türk ordusunun bazı yerlerde kazı çalışmaları yapılmaması yönünde bu yerleri askeri bölge ilan ettiği belirtildi.
Memorandumda, bugüne kadar ele edilen bilgilerin Kıbrıslı Türklerden geldiği ve Türk yetkililer veya Türk ordusundan her hangi bir bilgi verilmediği belirtildi.
Kıbrıs’ın Strasburg’daki Daimi Temsilcisi Büyükelçis Theodora Konstandinidou tarafından sunulan mektup-memorandum ile özel bir belge de sunuldu.
Özel belgeye göre, son yıllarda Türk işgali döneminde Kıbrıs’ta görev yapan üst düzey Türk yetkililer kendi hatıralarını yayınladılar ve bu hatıralarda hala kayıp olan kişiler hakkında değerli bilgiler var.
Belgeye Türk yazar Erol Mütercimler’in “Satılık Ada Kıbrıs: Kıbrıs Barış Harekatının Bilinmeyen Yönleri” adlı kitabından ekleme dahil edildi.
Kitaba göre, Özel Kuvvetler Komutanı Salih Güleryüz’ün günlük eylemleriyle ilgili belgeler üst düzey yetkililere sunuldu.
Verilen bilgiler Türk ordusunun elinde bilgi olduğu görüşünü destekliyor.