İçinde Avrupa Sol Partisi (EL) üyesi Synaspismos ve AKOA’da olan 13 partinin/grubun oluşturduğu SYRIZA- Synaspismos Rizopastikis Aristeras (Radikal Sol Koalisyon) sandık çıkışı sonuçlarına göre önemli bir çıkış yaptı!
Saat 19:00’da sandıkların kapanmasıyla seçim yasağı da kalkmış oldu ve ilk sandık çıkış anketi Exit Poll sonuçları yayınlandı. SYRİZA büyük bir zafere imza atmış görünüyor. Hükümetteki PASOK partisi ise tarihinin en ağır seçim mağlubiyetini almış durumda. Seçim sonuçlarından çıkan bir ilginç görüntü ise Irkçı Hrisi Avgi Partisinin %6-8 civarında oy almış olması.
İlk Exit Poll sonuçları şöyle (en yüksek ve en düşük alma üzerinden):
Yeni Demokrasi (ND) 17-20%
PASOK 14-17%
Radikal Sol Koalisyon SYRIZA 15,5-18,5%
Yunanistan Komünist Partisi KKE 7,5-9,5%
Bağımsız Yunanlılar (popülist sağ) 10-12%
Demokratik Sol DIMAR 4,5-6,5%
Hrisi Avgi (neonazis) 6-8%
LAOS (popülist sağ) 2,5-3,5%
Yeşil Ekolojistler 2,5-3,5%
Demokratik İttifak (liberaller) 2,5-3,5%
Drasi/Hareket (liberaller) 2-2,5%
Atina Haber’in seçim öncesi Alexis Tsipras’la yaptığı röportaj, Syriza’nın hedefleri konusunda fikir veriyor:
Partiniz bir koalisyon hükumetine katılır mı? Katılırsa hangi partilerle ve hangi koşullar?
Yunanistan, dönüm noktasında. 6 Mayıs’la ilgili soru şu: memorandumun kör ve kaos politikası devam edecek mi yoksa alternatif bir yol mu izleyeceğiz. PASOK ve Yeni Demokrasi seçim ertesinin hesabını yaptılar bile. Bizim derdimiz ise onların politik olarak yenilmesiyle birlikte tüm sol güçler, Yeşiller ve Pasok’la bağlarını koparanların oluşturacağı büyük bir toplumsal çoğunluğa dayanan yeni bir iktidar koalisyonunun bu Pazar sandıklardan çıkması. Syriza’nın aradığı ve içinde yer alacağı tek hükumet çözümü budur.
Son 2,5 yıldır Yunanistan’ın yaşamakta olduğu krizin nedeni nedir?
Kriz, her şeyden önce Yunan ekonomisinin yapısal sorunları nedeniyle çıktı. İki büyük partinin 15 yıllık yönetimindeki “modernizasyon” politikası, bir kaç kişi için düşük vergiler, çoğunluk için borç ve kamu sektörü için açık olarak karşımıza çıktı. Güçlünün lehine ve zayıfı ezen bir duruma dayanıyordu. Yukarıda bahsettiğim sorunlarla birleşen 2008’deki küresel kriz, borç alma sorununu daha ağırlaştırdı.
Papandreu hükumeti önemli bir rol oynayarak IMF’ye başvuruyu ve durgunluk ve sosyal yıkımın memorandumuna bağlılığı gerçekleştirdi. Papademos hükumeti de aynı yolu izledi. Bu ülkenin ne kadar çok sorunu olursa olsun, şimdiki durumu krizden önce var olan çarpıklıklarla uyuşmuyor. Ayrıca sıkı önlemler ve inanılmaz bir sosyal sefaletten iki yıl sonra, borç hala çevrilemez durumda.
Yunanistan için yakın gelecekte, troykadan alınacak krediler dışında alternatif bir fonlama aracı var mı?
Alternatif yöntemi açıkça tarif ettik: En azından son üç yılın borçlarının geri ödenmesiyle ilgili bir moratoryum için kredi verenlerle sert bir müzakere. Bankaların devlet kontrolüne alınması, biriken borcun ve iş çevrelerinin yüksek karlarının ve diğer tasarruf araçlarının vergilendirilmesi ve silahlanma harcamalarının keskin bir şekilde azaltılması. Aynı zamanda iş ve ücretlerin desteklenmesiyle talebin uyarılması, zayıfların korunması ve borçlu haneler ve küçük işletmeler için kredilerin düzenlenmesi . Tüm bu yapılacaklar ekonominin yeniden harekete geçmesi ve krizden çıkış için temel oluşturabilir.
Yeni hükumetin alması gereken ilk üç önlem nelerdir?
Eğer bir memorandum hükumeti olacaksa önlemler şimdiden belli: Zaten düşürülmüş olan ücretler ve emeklilik haklarında yeni kesintiler, 16 milyar euro değerinde yeni vergiler, 150.000 kamu çalışanın işten çıkarılması, yeni kesintiler ve fiyat artışları. Eğer sol bir hükumet olacaksa, ilk yapacağı şey memorandumu ve kredi anlaşmasını reddetmek, gelir artırıcı önemleri yüksek kar elde eden işleri, birikmiş sermayeyi vergilendirmek ve emeği ve toplu sözleşmeleri koruyan yasaları geri getirmek olacak.
Memorandumdan sonraki dönemde Yunanistan’ın büyümesi neye dayanacak? Yunan ekonomisinin hangi büyüme modelini öneriyorsunuz?
Durgunluk çemberini kırıp ekonominin yeniden harekete geçmesini sağlamak istiyorsak bizi krize götüren modelden farklı bir büyüme modeline dönmeliyiz. Büyüme zamanlarında kamu sektörü tedarikçileri, aracılar, kara para aklayıcıları ve bankalar zengin oldu. Bizim, getirileri İsviçre’deki banka hesaplarında toplanmayıp topluma nüfuz eden, küçük işletmelere, gerçek ekonomiye ve her şeyden öte, geniş bir yeniden dağıtım, düzgün iş, kamu malları ve çevrenin korunması gibi insan ihtiyaçlarına dönük bir büyümeye ihtiyacımız var.
Eğer bir koalisyon hükumetinin ortağı olursanız, doğrudan ve dolaylı vergilerin ikisinin de yükseltilmeyeceğini ve ücretlerin ve emekli maaşlarının daha fazla düşürülmeyeceğini vaat edebilir misiniz?
Tam da bu nedenle memorandumdan kurtulmak gerekli: Ücretlerin ve emekli maaşlarının düşürülmesinin ve yoksulluk seviyesine varmasının engellenmesi. Venizelos ve Samaras, emeklilik fonlarından 12 milyar çaldılar, şimdiye dek yirmi kez kesinti yaptılar ve bir başkası için de yeni imza attılar. Onlar için kredi verenler, sosyal ihtiyaçlardan daha önce geliyor.
6 Mayıs savaşı, memorandum güçlerinin yenilmesi, daha güçlü bir sol ve sol bir hükumet için savaş olacak. Memorandum politikalarından kurtulma ve yaşam ve saygınlık için alternatif bir yolun açılması zamanı geldi. Bu, Syriza’ya oy vererek gerçeğe dönüşebilir.
Çeviri: T. Özgür Yıldız – Turnusol