AKEL’in Merkez Komite üyesi ve görüşme heyetinde de yer almış olan Tomazos Çelebi ile YKP Parti Meclisi üyeleri bilgilendirme toplantısında bir araya geldi.
Bilgilendirme toplantısı konusunda YKP Parti Meclisi üyesi Alpay Durduran yaptığı değerlendirmede görüşmenin önemine dikkat çekti. Durduran şunları belirtti:
Kıbrıs konusuyla ilgili, Eroğlu veya görüşmeci veya dışişleri bakanın YKP’yi de bilgilendirecekler arasına almamasına rağmen YKP bilgi edinme ve görüş açıklama çabalarına devam etmektedir. O çerçevede Çelebi, derinliğine bilgi verdi.
YKP binasında verilen bilgiler görüşmelerdeki konuların değişmediğini ve içinden çıkılmaz hale getirilen görüşmelerin çok uzun sürme riskinin bulunduğu. Rumlar arasında çözüm isteğinin çok arttığını açıklayan Çelebi, AKEL’in çözüm için başkan Anastasiades’in çabalarını destekleme kararını önkoşulsuz olarak aldığını belirtti. Bilindiği gibi Anastasiades’in partisi DİSİ, eski başkan Hristofias’ın çözüm çabalarını desteklemediği gibi kalındığı yerden devam edilerek zaman yitirilmemesi ve yeni bir ortak bildiri ile yeni baştan başlanılmaması isteğini de reddetmişti.
Görüşmelere yeniden başlanınca eski noktadan başlanılmamasının sakıncaları olduğunu, ayni konuların daha da belirsiz ifadelere, anlamlar yüklenerek zaman kaybına neden olunduğu görüşünü açıklayan Çelebi, görüşmelerin alternatifi olmadığını söyleyerek Türk tarafının manevralarla sorunlar yaratmakta olduğuna işaret etti.
Geçen dönem Anastasiades’in, DİKO’nun olumsuz tutumunu aşmak için DIKO liderliğini de tatmin edecek ‘ortak bildiri’ çabasına girdiğini, uzun süre bu konuda Eroğlu ile görüşüldüğünü ama gene de DIKO’yu hükümetinin arkasında tutamadığını ironi olarak niteledi. Ortak bildiri açıklanmasından sonra hükümetten çekilen DIKO nedeniyle Anastasiades’in şimdi bir de hükümet krizi ile uğraşmakla baş başa kaldığını anlattı.
Kıbrıs sorununun gerçekten bu kez daha büyük baskılarla ele alınmakta olduğunu çünkü Ortadoğu durumu ve enerji konularının AB ve müttefiki ABD’nin çıkarlarının Kıbrıs sorununun çözülmesini gerektirdiğini vurgulayan Çelebi, bunu bir fırsat olarak gördüklerini açıkladı.
Çelebi, Türkiye’nin Kıbrıs etrafındaki enerji yataklarındaki iddialarının Kıbrıs’ın hakkının üçte ikisinin elinden alınması demek olduğunu belirterek bunun da çözüm sonucu ortadan kaldırılıp tüm Kıbrıs’ın çıkarına sunulabileceğini söyledi.
Bu konunun Kıbrıslı Türklerin tartışmadığı bir konu olmasını Çelebi, şaşırtıcı buldu.
Çelebi’nin açıklamaları ne AB üyesi Kıbrıs’ın birçok yetkisini AB’ye devrettiğini, ne de ilerde kurulacak birleşik Kıbrıs iktidarının ortak iktidar olacağı için uzlaşılmaya çalışacak konuların listesini azaltacağı gerçeğinin görüşmelerde dikkate alınmadığını gösterdi. Doğal olarak ihtilaflı birçok konu antlaşmadan sonra, oluşacak birleşik Kıbrıs yönetimine bırakılabilir ve ortak yönetim bunları çözebilir; çünkü ortak yönetim böyle konuları çözemeyecek kadar güvensiz ise çözüme ne gerek var!
Çapraz oy dünyada azınlıkların isteği üzere uygulandığı halde çapraz oyu çoğunluğun (Rum tarafının) önermesi ve Türk tarafının ise reddetmesi bir çelişki oluşturdu. Rum çözüm muhaliflerinin de bunu reddetmesiyle daha da şaşırtıcı hale geldiği ortaya atıldı. Bu konunun da çözülmemiş yönetim başlığı maddesi olarak kaldığı konuşuldu.
Çelebi, samimi ve açık fikirli birisi olarak YKP’lilere konuştu. Kıbrıs’ın NATO’ya üyelik başvurusunun ilgi çekmemesi de gündeme geldi ve AKEL’in NATO’ya karşı olduğunu açıkladı.
Kıbrıs’ın askersizleştirilme şansı elde eden bir ülke olmasının nimetlerine fazla itibar edilmemesi Çelebi tarafından eleştirildi.
Görüşmelerin içeriğine yönelik bilgi kirliliği de konuşuldu ve Çelebi, şaşırtıcıdır dedi ve gizlilik kararına kulak verilmez ve Ulusal Konsey’den bilgi sızdırılarak aslında halka bilgi verme zorunluluğunun ötesinde açıklamalarda bulunulur çünkü baltalama çabası vardır dedi.
Dış baskıların çözümü zorladığı tespiti yapıldıktan sonra tarafların suçlama oyunu mu oynadıklarının, yoksa gerçekten karşılıklı fedalarla çözüme mi yöneldiklerinin ve hedeflediklerinin zamanın göstereceği ancak gerçekten çözüme gidilip gidilmediğinin somut belirtilerle ve çözüm sonrasına hazırlanmaya yönelik işaretlerin ve uygulamaların ortaya çıkması ile anlaşılacağı görüşü belirtildi. Görüşlere yanıt olarak, asker çekmeye başlamanın ve Maraş konusunun izlenmesi gereğini belirten Çelebi, gayret zamanıdır dedi.
