Hiç kuşkusuz eleştiri yapmak solun ana damarıdır ve kan dolaşımını sağlamaktadır. Şimdiye kadar da sol diye ortaya çıkan partilerde önemsenmediği için, maalesef bugün solun içinde bulunduğu durum kötüdür. Çünkü solun çoğalmasını ayakta kalmasını sağlayan eleştiri , özeleştiri ve demokratik merkeziyetçiliktir. Peki ama niye 1917 sonrası SSCB’deki proleter devrim başarısızlığa uğramıştır? Neden hep geri gidilmiştir? Niye sol dünya üzerinde önceleri başarılı olmasına rağmen hep geriye gitmiş ve bugün SSCB dahil sosyalist bilinen ülkeler yıkılmıştır. Mesela örnek olarak şunu yazayım: Niye AKEL Kıbrıs’ta enosis idealine sarılarak Kıbrıs’taki emekçi mücadelesine darbe indirirken, Kıbrıs’ın da bölünmesine katkı sağlamıştır? Önce şunu da söyleyelim; dünyada veya Doğu Bloku’nda ortaya çıkan sözde SSCB uydusu ülkeler sosyalist ülkeler değildi. SSCB’de 1926 sonrasında Marksizm değil ama Proleter Bonabartizm ve bürokratik kast rejimi mevcuttu ve bu rejim devrimci değil gericiydi. Elbette 1917 devrimiyle başlayan kapitalist-emperyalist kuşatmanın etkilerini de görmezlikten gelmiyorum ama bana göre esas sağlamlık bir sistemin kendi dinamiklerinden gelir. Sağlam olan bir yapı yıkılamaz aynen vücudun mikroplara karşı bağışıklık kazanması gibi… 1926 sonrasında karşı devrimle terminasyon geçiren SSCB, bugün sol içinde gördüğümüz gericiliğin de esas ana merkezi durumuna geldi.İkinci Dünya Savaşıyla uydu Çekoslovakya, Bulgaristan, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya ve Kuzey Avrupa ülkeleri Litvanya, Letonya ve Latviya gibi ülkelere giren SSCB, burada burjuvaziler ile işbirliği yaparak oradaki rejimleri ayakta tutmuştu. Bu arada SSCB’deki Komünist partisi de sadece bürokratik bir partiydi. İçinde bürokratların etkin olduğu, özünde dünya devrimine karşı elitler veya kast sistemiydi. Doğu Blokundaki hükümetler veya partiler de… Bu yüzden 1990’larda yıkıldılar ve bu yüzden SSCB de ayakta kalmadı çünkü oluşturduğu uydu devletler de onlar yıkılırken kendisi de yıkılmıştı. SSCB, uydu ülkelerde kendisine benzeyen devletler yaratmıştı. Sosyalist değil baskıcı, Bonapartist rejimli ülkelerdi bunlar. Yanlarında emekçi halklar ve destekleri de yoktu bu rejimlerin. Sadece bürokratlar vardı. Peki SSCB’de sosyalist devrim olmamış mıydı? Evet olmuştu ama yerleşemedi. SSCB politik devrimini yapamadı. Sadece devrimden ötürü bazı kurumlar çalışıyordu ki bunlar da 1990 sonrasında bir fıske vurularak bürokrat kastlar tarafından yıkıldı ve kapitalizm geldi.Kurulduğu andan itibaren kendi karşı devrimini beslemeye başladı SSCB. Proleter devrimciler parti içinde etkinlik kurana kadar bürokratlar gruplaşmaya ve etkinlik kurmaya başladılar ve en nikayet 1926 sonrasında iç savaş sırasında yaklaşık 50 milyon proleter devrimci kırılırken, bürokratlar oradaki sisteme el koydular ve sosyalist sistemin veya çarkın artı değerine el koyarak kendi egemenliklerini sağladılar. Stalin dahil, hatta Stalin, bürokratları kolladı, Stalin sonrasında başa geçenlerin hepsi de, Kruşçefler, Brejnevler, Gromikolar ve en sonrasında Gorbaçovlar da aslında bürokratların temsilcileriydiler.
Peki ama bu konuda eleştiriler olmadı mı? Oldu. Hem de ilk eleştiriler anarşistlerden geldi. 1917 devrimiyle bürokrasinin parti içinde etkinlik kurmaya başladığını ilk onlar sezip hemep devrimi eleştirip ayrıldılar ama bürokratik güçler ve ne yazık ki bir kısım devrimci güçler de, onların eleştirilerini kaale almayıp derhal onları karşı devrimci ilan edip termine ettiler. Bu terminasyona katılan Troçki’nin de sonu 1926 sonrasında aynı oldu. Bürokrat güçler devrimcilere saldırırken devrimi yapan tüm devrimci proleterler de aynen anarşistler gibi milyonlarcası yokedildi. Peki bu durumda parti içindeki devrimci mekanizmalar çalışmadı mı? Çalışmadı maalesef… Çalıştırtılmadı. Ne demokratik merkezcilik, ne özeleştiri ,ne de eleştiri çarkı çalıştırıldı. Devrim sırasında bir kapitalist kuşatma ve sağcı güçlere karşı mücadele veya savaş olurken, kriz durumu devamlı kaldı ve çoğulcu demokrartik yapı emsali veren Komünist Partisi ,maalesef çoğulcu yapı yerine tekçi “Monolitik” yapıda kaldı ve aslında Stalinizm adı verilen bu gerici yapı, SSCB Komünist Partisi içinde mevzisini korurken, hiç taviz vermedi , partinin devrimci bağlarını, bilincini, politik devrimini engelledi , zaten bu yapı Marksizmle bir ilişkisi olmadığı için çöküp gitti. Parti ideolojisini zenginleştiremedi.”Tek ülkede sosyalizm” adlı tez de aslında ulus-devletçilik emareleri taşıyan ve enternasyonalist mücadeleyi reddeden bir politika yansımasıydı ki bu politikanın hayata geçirilmesiyle SSCB, 1930’lu yıllardan itibaren birçok hatalar yaptı ve bu hatalarda dünyadaki gerici güçler mevziler kazandı. Hitler Faşizmi de bu hataların bir ürünüydü. Olaylara Marksizmin Marksist Eleştirisi çerçevesinden bakamadı. Kadrolarında Marksist devrimci elemanlar ortadan kaldırıldı. İkinci Dünya Savaşı içinde uydu olacak, Macaristan, Bulgaristan, Doğu Almanya gibi ülkelere girilirken, Marksist kadroların o Stalin tarafından, o ülkelerde ortadan kaldırıldığı da bilinmektedir. Daha sonra ayaklanmalar da olurken bunlar SSCB gerici güçleri tarafından bastırılmıştır. Zaman aşımı içinde bilhassa ABD emperyalizmi ile bir silah ve hegemonya alanı savaşı başlatıldı. Bu savaşın devrimci bir özü veya dünyada Proleter sosyalist mücadeleyi yaymak gibi bir özelliği yoktu. Sadece dünya üzerindeki Komünist Partilere, SSCB’nin hegemonya alanını yayıcı acentalar veya ajanlar olarak bakıldı ve bu soğuk savaş sırasında her alanda bu doğrultuda mücadeleler verildi. SSCB taraftarı olan ülkelerde egemenlerle işbirliği yapılırken bunların sosyalist olmasına da dikkat edilmedi. Sadece oradaki Sovyet acentası olan Komünist Partiler ve ittifak yapılan egemen kesimlerle işbirliği sağlandı ve SSCB’nin menfaatlerine uygun politikalar olmasına dikkat edildi. Bu ülkelerdekiler aynen Türkiye Kurtuluş Savaşı’ndaki Kemalistler gibi anti-emperyalisttiler ama sosyalsit değillerdi.AKEL ve Makarios işbirliği, SSCB’nin Kıbrıs’ta toplumlararası çatışmaların özüne inilmesi, sorunun çözülmesi değil, Makarios’un doktrininin uygulanması için politikalara destek verildi. Amaç, SSCB bürokratik hegemonyasının yayılması ve soğuk savaşta ABD emperyalizmine darbe indirilmesi veya NATO’ya güçlük çıkarılmasıydı. Elbette Makarios da küçük çapına rağmen bu dengeyle oynamaya çalıştı, Türkiye’nin müdahalelerini önleme yoluna gitti, içte ise Kıbrıslıtürkleri kırmaya devam etti ama sonuçta 1974 yılında Yunan Cuntası tarafından CIA işbirliği ile devrildi. Türkiye adanın kuzeyi’ni işgal etti ve 1963 yılında başlayan Kıbrıslırum elitlerinin işgali adanın Kuzeyi’nin işgali ile pekiştirildi.SSCB’nin bu gibi politikaları yüzünden Almanya’da Hitler 1930’larda, hem seçimleri kazandı hem de diktatörlüğünü ve faşizmini ilan etti. Franko’ya yardımcı olunduğu ve orada anarşistlere karşı Franko güçlerinin desteklendiği gerçektir. Bu arada Küba’da füze olayında da Küba’nın ortada bırakılması, Çin’de Çin Devrimi sırasında Mao’nun güç durumlarda bırakılması, güya dünya devrimini destekleyen Rusya’nın, devrimci grupların dünyadaki mücadeleleri sırasında onlara hibe silah yerine silah satması ve politikalarının böyle olması da bu yüzdendi. Che Guevera anılarında bilhassa Çekoslovakya’ya güvenmediğini ve oradaki yetkililerin CIA ile işbirliği içinde olmalarından bahsetmesini de aynı değerlendirmeler içine almalıyız.
Şimdi AKEL’e gelince; Bizim tarafta bilhassa eski SSCB’ci refiklerde veya yoldaşlarda gözü kapalı hala daha bir AKEL hayranlığının olduğu gerçektir. Lakin son zamanlarda bilhassa İbrahim Aziz’in kitabında, Vanezos’un “Derviş Ali Kavazoğlu” adlı kitabında, gene Ümit İnatçı ve Mehmet Hasgüler’in hazırladıkları “Kıbrıs’ın Turuncusu” adlı kitaplarda, Derviş Ali Kavazoğlu ile AKEL arasında başlayan ve Kavazoğlu’nun AKEL’i enosis politikaları yüzünden eleştiren demeçlerinin olduğunu öğrenmekteyiz. Gene vurulmadan bir müddet önce Kavazoğlu’nun İngiltere’deki arkadaşlarına, AKEL’i eleştiren bir mektup yazdığı ve kendisinin sol bir parti kurmak istediğini belirten bir kısa mektubun veya ondan önce mektupların varlığından söz edilmektedir . Fakat öğrendiğimize göre, hala daha sırf AKEL yıpratılmasın diye bu mektup veya mektupların açıklanmadığı da bir sır değildir. Bu mektupları açıklamayan yoldaş veya yoldaşların, bence AKEL’i koruyacağız havasıyla 1926 sonrasındaki gerici karşı devrime hizmet ettikleri, bu tavrın devrimci bir tavır olmadığını da belirtmek istiyoruz. Kuzey Kıbrıs’ta bir zamanlar SSCB’yi tanrı olarak gören CTP gibi partilerle, sosyal demokrat bilinen TDP veya TKP gibi partilerin de özeleştirisi veya eleştirileri de bu çerçeve içinde yapılabilir. Kaldı ki bu gibi partilerin CTP ve TDP dahil özünde KKTC’ci olmaları, ulusal sınırları veya statükoyu desteklemeleri de aynı hastalığın bir başka tezahürüdür.
Geçenlerde bu konularda bilhassa Kavazoğlu ve vurulması konusunda facebook-sanal aleminde bu konuyu tartışırken, eski bir CTP’li ve Dev-iş’li arkadaşın benim yukarıdaki noktalara eğilen yazımdan dolayı bana küserek beni facebook sayfasından bile attığını gördüm. Marks dahil Lenin, Troçki gibi devrimci ustaların, devrimci özeleştiri, şüpheciliği, özeleştiri ve eleştirileri devrimci bir tavır içinde algıladıklarını ve solun kan kazanması için bu gibi değerlerin olması gerekliliğini vurgulayan birçok yazı ve makaleleri vardır. Türkiyeli devrimcilerden İbrahim Kaypakkaya bile ne isterse olsun, kimden gelirse gelsin eleştiriye açık olunması gerektiğini de vurguladığını belirtmek isterim. Türkiye’de hayatta olan birçok 1968’li, Dev-Genç’li arkadaşımızın da (Demir Küçükaydın gibi..) aynen benim burada paylaştığım görüşlerde olduğu da gerçektir. Bu arada bu tavır içinde olan ve hasta olup SSCB hastahanelerinde sağlığı için bakılması gerektiğini Brejnev’e bildirip, bu isteği 1971’de reddedilen, büyük Marksist Türkiyeli İdeolog Dr Hikmet Kıvılcımlı’nın da, reddedilince bu görüşler çerçevesinde, meşhur Brejnev mektubunu rahmetli Özker Özgür ve Fuat Feganla Kıbrıs’tan kaleme aldığı bilinmektedir.
Herşeyi açıkça konuşalım; Kavazoğlu hakkında bilinmeyen ve sırlarla dolu ama öldürüldüğü günün yüzeysel olarak bandolarla kutlandığı ama ideolojik tartışmalara yer verilmeyen, SSCB karşı devrim havasında, bürokratik mekanizmalarla desteklenen bu günü, bu görüntüden kurtarmak ve gerek Kıbrıs sorununun gerekse dünya devriminin niye bu durumda olduğu konusunun, patolojik ve anatomik olarak konuşulduğu, tartışmalarla bu gibi günleri anmak veya kutlamak gerektiğini belirtmek isterim…
