Murat Kanatlı, sosyal medya hesabından Meclis Komitesinden oybirliği ile geçen yeni tohum ve üretim materyalları ile ilgili bilgi verdi. Sosyal medya paylaşımı şöyle:
Tohum ve Üretim Materyalleri Yasası cumhurbaşkanından meclise dönünce, bizlerin de davetli olduğu meclis komite…
Posted by Murat Kanatlı on Friday, 16 November 2018
Tohum ve Üretim Materyalleri Yasası cumhurbaşkanından meclise dönünce, bizlerin de davetli olduğu meclis komite toplantılarında yasa tadil edildi…
Bizler açısından iki çok önemli konu vardı, biri GDO tohum ve diğeri yerel tohumların korunması… bu iki başlıkta da iyi iyileştirmeler yapıldı, Komiteden de oybirliği ile geçti…
Konunun detayları şöyle:
GDO:
Madde 13(3) şu cümle ile biter: “Genetiği değiştirilmiş organizmalı (GDO) tohumların Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde üretimi yasaktır.”
Madde 19(9): Genetiği değiştirilmiş organizmalı (GDO) tohumlar ile üretim materyallerinin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine ithalatı yasaktır.
Madde 25: Bilimsel araştırma, ıslah veya seleksiyon çalışmaları amacıyla az miktarlardaki tohumların genetiği değiştirilmiş organizmalı (GDO) tohum dışında az miktardaki tohum ve üretim materyalinin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine getirilmesi ve bu çalışmalar sonucu elde edilen yeni ırkların tescili ve ıslahçı hakları, kurallara bağlı olarak düzenlenir.
Madde 32(4): (A) Bu Yasanın 13’üncü maddesinin (3)’üncü fıkrasında düzenlenen genetiği değiştirilmiş organizma (GDO)’lu tohumların üretim izni kuralına aykırı hareket eden gerçek veya tüzel kişiler, bir suç işlemiş olurlar ve haklarında aylık asgari ücretin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır.
(B) Yukarıdaki (A) bendinde belirtilen suçun mahkemeye intikali ve mahkumiyeti halinde gerçek veya tüzel kişiler, aylık asgari ücretin on katına kadar para cezasına veya iki yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.
Bu yeni düzenlemelerle beraber hem Kıbrıs’ın kuzeyine gelişi, hem de burada GDO tohum üretimi yasaklanıyor ve ceza maddelerinin içinde de artık hapislik ve ciddi para cezası mevcut….
YEREL TOHUM
Madde 2’ye yerel çeşit tanımı eklendi: “Yerel Çeşit”, genetik erozyon tehdidi altında bulunan; belirli bir coğrafi bölgede geleneksel olarak yetişen çeşitler ile yetiştiği bölgenin coğrafi şartlarına adaptasyon sağlamış bitki türlerinin klon ve popülasyon gruplarını anlatır.
Madde 3 amaçtı, “Bu Yasanın amacı” diye başlardı, “ve yerel çeşitlerin korunmasını sağlamaktır” cümlesi eklendi.
Madde 4 kapsamdı, “Bu Yasa” diye başlardı, “ve ayrıca yerel çeşitlerin özel olarak korunması kurallarını kapsar” cümlesi eklendi.
Madde 7 Tohumculuk Kurulunun Görev ve Yetkileri idi, 2. fıkra “Tohum ve üretim materyalleri ile ilgili konularda ve tohumculuk sektörünü iyileştirmek ve yerel çeşitlerin korunması için gerekli yasal veya düzenleyici değişiklikler hakkında Bakanlığa öneri sunan danışma kurulu olarak görev yapar.” oldu, “yerel çeşitlerin korunması” buraya da eklendi.
Madde 14 sertifikasyon idi, 1. fıkra sonuna “Ancak kayıt altına alınan yerel çeşitlerin üretiminde ve iç piyasaya pazarlanmasında sertifikasyon şartı aranmaz” cümlesi eklendi.
Madde 28 Tarım Dairesinin konuya dair Görev, Yetki ve Sorumlulukları idi 20. fıkraya “Ayrıca yerel çeşit listesi oluşturarak diğer çeşitlerden farklı olarak bunları yayımlar” cümlesi eklendi
Madde 33 Tüzük Yapma Yetkisidir, 22. fıkra “Yerel çeşitlerin kayıt altına alınması ve pazarlanması ile ilgili usul ve esaslar;” diye eklendi…
Bunlar dışında önemli eklemelerden biri katılımcılık konusunda oldu, Tohumculuk Kurulunun oluşumunda düzenlemelere gidildi ve Madde 5(2) f fıkrasına “Tohum merkezi bulunduran Yerel Yönetimlerden bir temsilci” eklendi. Ayrıca 3. fıkra “gerekli gördüğü durumlarda” idi o, “gündemdeki konularla ilgili olarak” değişti ve sonu “başvurabilir” diye biterdi “başvurur” diye değişti. Böylece gündemdeki konularla ilgili Tohumculuk Kurulu “İlgili kurum ve kuruluşların temsilcileri, İlgili sivil toplum örgütleri temsilcileri” görüşlerine başvurur diye yasa maddesi düzenlenmiş oldu.
Bunun yanında madde 6 Kurul üyeliğinin son bulmasını düzenlemekteydi, 6. fıkra eklendi: “Üyenin kendisi ve/veya birinci derece yakınlarının tohum ve üretim materyalleri ile ilgili ticari işletme veya faaliyette bulunması halinde”
Bunun dışında birçok maddede tanımların daha iyi anlaşılabilmesiiçin düzeltmelere de gidildi ama kamuoyunda çok tartışılan bu 2 başlıkta vekatılımla ilgili bölümde son durum bu oldu…
