yaklaşımlarÖzkan YıkıcıABD açmazında dünya – Özkan Yıkıcı
yazarın tüm yazıları:

ABD açmazında dünya – Özkan Yıkıcı

Yeniçağ podcastını dinleyin

Yeni yıla girildi, umutlar havada söylenen sözlerle uçuyordu. Eğlencelerin tatları hala dilde dolaşıyordu. Yeni yıl kutlamalarıyla ateşli öpüşler de yapılıyordu. Önüne gelen “Yeni yılınız kutlu olsun, bu sene hayırlı geçsin, geçen yılın tekrarı olmasın” şeklinde dileklerle etraf çınlatılıyor gibiydi. Sahtekarlıklarla da olsa herkes herkese iyi dilekleri tekrarlıyordu. Fakat, dünya gerçeği, bu kısa zaman güzeleştirme koşulların sözle de olsa iyi umut dileklerine, politikacılar güç zehirlenmesiyle yanıtlarda gecikmiyordu. Yeni yıl müjdelerine, zamlar ve baskılarla yılın ilk günlerinin karşılığı ile önümüzdeki süreci uyarıuorlardı! Ancak yine de insanları gerçekten özledikleri basit iyiliğe dahi eriştirmeme adına, bu girişteki birkaç gününe de bizat sistemin en güçlü ülkesi ABD, yeni kriz sıçramasıyla iranın önemli askeri generalini hem de ziyaret etmekte olduğu ırakta katlederek, bölgede savaş kapılarını açma yoluna girdi. Buda aslında insanlara, bizat sistemin belirleyici gücü olan ABD resmen onca iyi yıllar umutlarına katliyamla kana çevirmesinin siyasi mesajı olarak 2020 yılını kriz tırmandırma ile başlattı.

*****

Yeni yıla geniş bölge coğrafyası umutla deyil, bölgede olmayan, sistemin süper gücünün ta uzaktan aldığı kararla, bölgenin önemli gücü iranın önemli generalini vurarak, savaş mesajını çaktı. Akabinde iranın yanıtı gayet diplomatik ve tırmandırma halindeki yanıtının da ne derece tehlikeli olacağın mesajını içeriyordu: iran ıraka bildirerek, ırak da vurulacak üstelrindeki, askerleri sığınağa çekerek, resmen iranın füze atışlarıyla ıraktaki 3 ABD üstünü vurması izledi. Anında tehtitler yağdırma genelekçisi Trump epey zaman geçtikten sonra ancak beklenenin aksi gayet diplomatik dil ile yanıt verdi.

Özetlenen bu gelişmelerde, pratikte iran Kasım Süleymani gibi önemli liderini kaybederken, başta ABD istediği suikasti gerçekleştirirken, iranin ince yanıtıyla kendi içinde dahi bazı sorgulara düştü. Çünkü, onca savunma mekanizmalarına ve bilginin gelmesine karşın, bunu etkisiz hale getiremedi.iran ise kendine karşı yönelecek tutumların birdaha düşünülmesini de yaratıverdi. Bunlar, ister istemez, iranın kayıbı üstüne, ABD sorgusunun da artmasını da getirdi. Zamandır görülemeyen Amerikan içi dış politika çatlaklıkları bu gelişmede resmen yaşanıyor. Öyle yaşanıyor ki Temsilciler Meclisi, tek başına davranma Trump politikasının sınırlandırılıp meclislere de bildirilmesini istedi. Daha baştan, Süleymaaninin katledilmesini bizat Amerkan senatörleri de eleştirdi. Üstelik, Sülleymaninin karşı olunan simge olmasına rağmen, Bunlar, pek de seslendirilmeyen başka genel sonuca bizi taşıyor: Bildik eski belirleyici ABD gerçeği karşımızda yok. ABD hegemonyası kırılırken de yerini kimsenin dolduramaması ise tıpkı ekonomide yaşanan kriz, siyasal alanda da derinleşerek kendini ifade ediyor.

Olayın önemli başka ayağı da iran ABD denkleminin ırakta kurulmasıydı. Üstelik, ırakı işkal eden ABD hala buranın isdikrarını dahi kuramazken, son olayla ırak parlementosu kararıyla Amerikan üstlerinin kapanmasını talep ediyordu. Oysa, Süleymani krizinden önce, Amerika son kertede ırakın başbakanının dahi kim olacağının sön sözünü söylüyordu. Bu sadece iran ABD geriliminde deyil, ayni zamanda ırakta da yeni karmaşanın fitilini çekti.

Yeni yıl girişi harareti ile bölgeye nedense oncaaa eleştirilere karşın Amerikan gözüyle oluşan bakış, adeta birçok yalanın tutmasını veya önemli kimi olguların geçip gitmesine neden olundu. En temeli ise Amerikanın durumu oldu. Hala keskin belirleyici Amerikancılık beyinde dururken, pratiğin gelişmesi dahi bunu sildirtmedi.Yorumlar salt ABD eksenli yapıldı. Bundan dahi hayali barışçılık söyleyenler de oldu! “K. Kıberıs barışçıları gibi”. Halbuki sadece dış deyil, içte de Amerikan kurumları arasında gerilime vaaaran ilişkiler gelişti. Trumpun azli dahi Senatoya geliyor. Süleuymani katliyamına eleştiri, devletin üst kurumlarından da diyenler oldu. Ama, nedense bunlar hiç yokmuşcasına bildik klasik ABD emperyalizmi çizgili yüzeysel laflar yapılıp geçiştirmeler bolca oldu.Unutmadan: Bu yıl Amerikada başkanlık seçimi var. Trump için bu tip krizler siyasi kulanım için önemli sayılmaktadır. İçteki krizin hafiflemesi adına da provakatik, uzak ülke olayları güç olarak desteğe dönüşme olasılığı da mevcut. Onun için, Süleymani krizi salt iranla deyil, ülke içi kriz ve seçim hesapları da gözetildiği kesin. Nitekim,sonuçta görüldüğü gibi net sonuç olumlu çıkamıyor.Tabi ABD halkına güçlü olunduğunun da imajının korunma refleksi de vardır. Zateen, ilk yanılgılara düşürten başlangıç, Trump sermayenin birkısmının trilyonlarca dolarlı desteği açıkca yapılırken, hala olayı tek kişilik boyuta daraltma yanılsamanın hala oluşudur. Trumpa deli veya başka sıfatlarla hitapla, resmen konunun sınıfsal yönü yok saydırtma yönü de kulanıldı.

Şimdi, bu olayla, ırak resmen darmadağın halde duruyor. Üstelik, Amerikan üstleri ahtapot gibi etrafı sararken, iran kartıyla bunu örtmekle meşkuldur. Irakın karar alsada uygulanmayacağı garip ABD ülkesi şekilenmesi herkese önemli mesajlar veriyor. Bu arada,; Bir kez daha belli oldu ki gelişme tek yerde durmaz. Son kriz ile adamız yasal Amerikan varlığı, TC askeri ve deniz üstü kolayca oluşma girişimlerini de getirdi. Hani derlerdi ya “askersiz Kıbrıs”! işte son olayla brakın askeri azalma, direk Amerikan ve TC üstleriyle merhabalaştık.Yeni yılda karanlıkta braktığımız yüzümüz de aynada çıktı. Ama, sıkılmayalım: “iki lideri cesaretlendirelim de fırsatı kulansın”. Hangi fırsatımı, bu soruya da yanıt yok.Hele de Amerikan müdahaleleri ile barışın gelişi bakalım hangi bahara? Oda kalırsa.

- Advertisement -spot_img
- Advertisement -spot_img
5,999BeğenenlerBeğen
796TakipçilerTakip Et
1,253TakipçilerTakip Et
334AboneAbone Ol

yazılar

Yeniçağ Podcastını dinleyin