Klasik tiyatro eseri vardır: insanlar umut olarak Godotyu bekliyor. Godot bir türlü gelmiyor. Ama, Amerikan seçimleri sonrası gelecek olan belli oldu: Biden. Amerika olup da başkan deyişmesi konu olmasın, olmaz. Üstelik ABD sistemin süper gücü. Dünya emperyalist yapılanışın merkezinde Amerika olmaktadır. Hernekadar son dönemde hegemonya gerilemesi yaşanmasına, ekonomik yanına sağlık ve ekolojik krizler de eklenmesine, ABD bu krizleri yönetememesine rağmen, yine de konu olan ülke sistemin en güçlü devletidir. Deyişen başkanı vardır. Emperyalist sömürgecilik anlayışı deyişmeyeceği kesin. Fakat, uygulamada sömürgecilik ve nifus alan politikalarında temeli kalmak şartıyla bazı oynamaların olacağı da bekleniyordu. Sistemin sömürge efendileri de bu deyişikliklerle kendilerinin öne çıkmasını, lehlerine dönülmesini sağlamak için da çabalamaları da normaldır. Kısaca, Amerika Trump dönemli devletden devlete ve bireysel liderlik ilişkileriyle ayarlar yapılırken, belirli sermaye kesimi lehine adımlar atlırken, Bidenın ayni Emperyalist anlayışı daha kurumsal alana çekip uluslararasılaştırma yönüyle yeniden yönetmeye çalışacaktır. Çünkü, Trump döneminde ekonomik krizden çıkılamadığı gibi, sağlık kriziyle yönetememe ile iflasın cendereinde iyice sıkştırıldı. Bu nedenle Bidenın özü unutturulup umut saçılarak algı yönetimi başlatılarak, en azından politik özü gizlenerek banbaşka anlayışlarla idare etme düşüncesi harekete geçirildi.
Godot gelmedi. Umutsuzluk devam ediyor. Biden ise tahtına oturup ilk ayar balanslarını ilan etmeye başladı. Aslında, geçen hafta Münih güvenlik konferansı ile Nato toplantısı Bidenın siyasal stratejik mesajları verildi. Nedense, onca Amerikaanclık durumumuza rağmen bu toplantılar burada hiç ele alınmadı. Anlaşılan şu: Biden başta Ortadoğu olmak üzere daha müdahil olacak ve bunu tek deyil Nato gibi şemsiyelerle mümkün olduğu kadar gerçekleştirmeğe yönelinecek. İkinci önemli nokta, Trumpun aksi hem Çin hem de Rusya karşı eksene konuluyor. Rusyaya şimdiden yeni anbargo sinyalleri geldi. Çin ile ilişkileri Rekabet ekseninde sürdürecek. Ayrıca, Pasefik yöne askeri gücü kaydırıp, Çinin yayılarak yerleşmesini kendi alanında askeri olarak tutmak istemektedir..
Biden geldi. Kendince planlar yapıyor. Yeni stratejilerini kurmusalaştırılmaya, yönleyişi oluşturmaya girişti. Hızlı adımlar aldı. Fakat, tesadüfe bakın, hem de tam ABD göbeğinde resmen sistemin öenmli başarısızlıkları yansıtan gelişmeler oldu. Bir anlamda, uygulanan ğpolitikaların yıkımları, başarısızlıkları Amerikanın kendi içinde yaşandı. Teksastaki felaket ile ekolojik bozulmasının iklim darmadağınıklaşmanın sonucu olarak ansızın sıcakların düşmesi ve kar yağışı sonucu, eyalet darmadağın oldu. Sudan elektriğe varan kocaman sektörlerin iflası oldu.
İkinci gerçeklik sağlıkta: kocaman sağlık sektörü onca binalarına da mükemmel görünüşlerine karşın, Korona salgınında Amerikada ölenlerin sayısı yarım milyonu geçti. Dünyada ençok ölüm olan ülke konumundadır. Ekolojik politika ile sağlık sistemlerinin iflası Bidenın karşısında kendi ülkesine gelip vurdu. Dahası var; Teksas deneyimi ile onca şirketler, kocaman karlar şu basit gerçeği gizleyemedi. Düşen sıcaklaıklar ile yağan karın felaketi onca büyük özel şirketin sadece kar yatırımı yapıp tetbir konusunda, daha net ifadeyle kamusal insani yöne hiç tetbir alma veya tehlike karşısında tavır koyma mekanizmaların olmadığı anlaşıldı. Bir anlamda, özelleştirmenin salt kar olma dışında yatırımın insana yönelik koruyucu yönünün olmadığının kanıtıdır. Hem bozdurtulan iklimlerle ansızın yaşananların doğal halde olup birden asronomik yükselen sıcaklık veya soğuma hareketleri de olmaktadır. Örneğin benzer olay kamusal konum da olması nedeniyle Rusyadda daha bir tetbirli geçiştirildiği de yaşamla gerçekleşiyor. Teksas, sadece ansızın soğumakla yaşanan felaket ve çaresizliği deyil, genelde kapitalizmin konuya bakışın da iflasını ilan etmektedir…
İkinci konu da sağlıkta karşısına geldi. Korona salgınındaki gelinen aşama bir felaketdir. Yarım milyon insan öldü. Üstelik hastalık ilk çıkan ülke deyildi. Daha öncesi vardı. Kamusal sistem olsa önceden tetbir alma ve salgının krizleştiği andaki müdahil olma insan ekseninde olacaktı. Hem sağlık sistemi yetersiz olduğunu hem de tüm insanları kucaklamayarak resmen sınıfsal yerleşimliliğini kanıtladı.****
Biden, bunları iç politikada karşılarken, dış politikada da müdahaleleri daha müdahil olacağının sinyallerini toplantılarla sınırlı kalmadı. Örneğin, Suriye ırak eksenine yeni birlikler gönderdi. Yeni üst aşma hareketi oluşturuldu. İranla deyişik yöntemle yaklaşımda. Unutmayalım. Amerikan projelerinde iranın parçalanma seçeneği hala geçerlidir. Çekilecek denilen Afkanistandan asker çekme yerine dahasının Nato eksenli gönderilmesi düşünülüyor. Bunlar bizim yöremiz için önemlidir. Bir öenmli nokta da şu: Amerika, Rusya ile yakınlaşmayı engelemeye uğraşıyor. Türkiye bu konuda sıkıntı sağlaması mümkün. Rusyaya anbargo korken müttefiklerin ticaret yapmasına göz yuması zor. Tabi var olan ilişkilerin de gözetilmesi önemlidir. Bunu dikkatli okumak gerekir. Daha Bidenın yeni başladığını Münih zirvesinde ve Natodaki başlangıcın dikkatli okunması şart. Strateji Trumpun tersine bireysel ve devletsel deyil, kurumsal ve sistems bakışla yaklaşılacak. Bir anlamda Amerika yeniden dönüyor derken, müdahaleleri yapacağını işaret ediyor. Birçok versyon farkı veya sistem içi itifaklarda kayışlar, sarsıntılar ve çelişkiler oluşması da kesin.
Muhavazakarlık çizgisindeki tutuculuk deyil de liberal eksenli piyasa ağırlıklı sistemsel yöntem denenecek. Öyle denenecek ki Terörizim gibi soyut kavramlarla probaganda ağırlıklı etkilerle bu sürdürülüp kamuoyu desteğine de yönelinecektir. Yeniden istihbarat aygıtların IŞİD tipi hareketlerle zemin hazırlama kuralı da uygulanacak. Nitekim, Suriye ve ırakta IŞİD hareketelri bunu tesadüf olmadığının kanıtıdır. Unutmayalım, birçok örgüt CİA denetimli oluştu. Zaman zaman lehte veya tam aksi müdahale için karşıt saldırgan şekliyle kulanılınır. Boşuna dyeil Elkaydeli Suriyeliler, güzel elbise giyip mesaj vermiyorlar…
Kısaca, Godot deyil de Biden geldi. Umut deyil Emperyalist siyasal aşmazda Liberal yüzle kurumsal ağırlıklı müdahil yeni Amerikan dönüşü yapılmaya uğraşılıyor. Emperyalizmi, Faşizmi ilkeleriyle akılda tutuyorsak, kolay öngörü yapmak kolaydır. Yok algılarla porbagandanın peşine takılırsak, aldatılmak ve sahte umutlarla ordan oraya savrulacağız.
