Çok deyil: yaklaşık beş yıl öncesine gidiyorum. Ratyo Mayısta Siyaset ve Bilim prokramını Mustafa Onurer ile yapıyordum. Mustafa ısrarla şu soruyu tekrar tekrar bana soruyordu: Musulda yenilen, rakkada buharlaşan, Suriyenin birçok yerinde anlaşmalarla çekilen onbinlerce IŞİD militanına ne oldu? Ona tekrar tekrar yanıt veriyordum: Bunlar direk olarak başta ABD helikopterlerle İDlipe veya Afrikadan iran Afkanistan Horasanına taşındığını anlatıyordum. İlrde özellikle iran Afkanistan ekseninde Horasan Işid hareketini çok kanlı eylemerler duyacağınmızı da anlatmaya uğraşıyordum. Mustafa ısrarla yien anlamadığını belirtip, biraz da dinliyecilerin konunun özünü ve gelecek tehlikeleri kavramları bakımından da tekrarlıyordu. Zaten, bu konuyu direk işleyen o dönem bizim prokram dışında pek ileriye yönelik yorumlama yapan da yoktu. Ödülümüzü de prokramın sonlandırılmasıyla da aldık…
Gerçekten Mustafanın sorusu önemliydi. Ortadoğuda Suriye ve ırak ekseninde hızla genişleyip Emirlikle halifelikli IŞİD devleti oluşturuldu. Bunlar en moderin teknolojileri kulanırken, en vahşi katliyamları da gerçekleştiriyorlardı. Bağdata dek gitme olasılığı da oluştu. KObani direnişiyle başlayan gerileme, Musulda devam edip Rakka ile genişledi. Fakat, tuhaf şekilde birçok IŞİD militanının ve özellikle liderlerinin ne olduğu pek sorgulanmıyordu. Arada, Amerikan helikopterleriyle bu kesimin alınıp başka yerlere taşındığı bilgielri de geliyordu. Fakat, gündemin merkezine oturamıyordu. IŞİD militanları nın bir kısmı idlip bölgesine taşındığı kesinken, bir kısmının afkrika içlerine dek taşınması da gerçekleşiyordu. Ayrıca, şer eksenli iran cepesindeki Horasana da en kanlı militanların gönderildiği bilgielri de dolaşıyordu. İşte, Günümüzde Afkanistan talaban iktidarıyla oluşan Kabildeki imtihar eylemlerini üstlenen IŞİD aynen Suriye ve ıraktaki dağıtılan örgütün devamından başka bir şey deyildir
Konuyu iyi anlayalım: IŞİD tipi örgütler ikili karekterisliklere sahiptir. Hem Empewryalist istihbaratlarla direk bağlantıları vardır. Ayrıca, bağımsız şekilde davranış dönemleri de sözkonusudur. Bazen Emperyalist hesaaplar için kulanılırken, bazen de kendi düşüncelerine göre eylem yaptıkları da yaşanıyor.Kendi işlerinde dahi çatışmalar gerçekleştirme potansiyelleri de vardır. Eğitildikleri için en moderin teknolojik silahları kulanırken; nitekim Suriye ve ırakta en moderin tankları kulandılar: bir de en gerici yobaz düşüncelerle de katliyam gerçekleştirmektedirler. Kafa kesme, yakma basit gelen tutumlarıdır. Ortaçağ gericilik idolojilerine sahip oldukları için kadınları cariye gibi alıp satmaaktadırlar. Bunun elbet Ortadoğu koşullarında zemin bulmaları, islam dininin tutucu bölümüyle düşünceleşmeleri önemli inança bu eylemleri gerçekleştirme katılımcılıkları da oluştu. Tüm bileşkede Emperyalist çıkar ile kendi brakılan alanda etkin olma karmaşasında hayatta alan buluma şabnsları da oluyor. Buna ek olarak tek ülke deyil genel bir coğrafya hedeflemeleri sonucu da geniş alanda da taraftar buluyorlar. Sovyetlere karşı Emperyalist cihatcılıkla başlayan, doksanlardaki kültürler savaşına göre şekillenmeleri, kulanımadıkları anda kendilerine has saldırılar yapmaları, hepsi bir çok yapının oluşmasına zemin oluşturdu.
Batılı emperyalistler genellikle provakasyonlarda bu örgütleri kulanırlar. Yeni hamlelerinde koşul yaratma adına harekete geçirirler. Ortadoğu projesinde bu yapılar çok rol aldılar. Vahşi provakasyonlarla sistem yeniden sömürgeleşme hamleleri de yapıyor. Fakat böylesi serseri mayın tipi ve inanç yobazlık üzerinden şekillenen yapılar, gün olur bağımsız gibi durdukları zaman, onları eğiten kesime de saldırırlar. Batılılar bu nedenle örgütlerin boş dönemlerinde kendi kendilerine veya bölge ülkerine saldırmaları koşuluyla pek müdahale etmez. Nitekim, Afkanistanda Talaban ise IŞİD çatşırken pek müdahil olmadılar. Müdahale, özellikle batı merkezlerine olunca karşıt veriştirme yapılıyor. IŞİD Horasanının Kabil saldırısında Amerika zarar görür. ABD hem yeni düşman oluşturma, hem yeni Afkanistan balansı için bu saldırıyı hemen kulandı. Şimdi ıIŞİD Afkanistanda saldırılarla yeni ayarların da denklenleştirme olasılıklarını zorlamaktadır.
Işid yeniden canlanıyor. Aslında birileri de canladırtıp fırsat yaratmak istiyor. Bazen, bu yapıları destekleyenler de gereken olumsuzlukların kendilerine döndüklerini de görüyor. Horasan IŞİD iki eksenli bir oyunun tetiklemesinde yer alacağı benzetmesi var. Yeni Afkanistan laa Talaban süreci ve şer eksenli iran için her an elde patlatılmaya hazır bonba. Bakalım bu yeni Emperyalist süreçte beslenen ışid tipi yapılar neleri biza yazdırtacak. Unutmadan, idlip ve öteki işkal edilen Suriye toprakları da bu tip yapıların merkezindedir. Üstelik bunları Suriyeye karşı koruyan Türkiyedir. Belli ki Elkaydeden IŞİD birçok gerici yapı yeni dönemde epey gündem yaratmaya adaydır.
