yaklaşımlarÖzkan YıkıcıSuriye'de denklem zorlanıyor - Özkan Yıkıcı
yazarın tüm yazıları:

Suriye’de denklem zorlanıyor – Özkan Yıkıcı

Yeniçağ podcastını dinleyin

Geçmiş yılın sonuna doğru, Suriyede bazı hamleler yapılmaya başlandı. Her hamle, öylesine donuklaşan koşullar vardır ki kıpırtı halinde yeniden sorun veya ilerleme ikilemleri yaşanması olasılığına da işaret etmektedir. Suriye denkleminde sadece karşıtlıklar değil, itifak gibi görünen cepelerde dahi uyumsuzluklar mevcutdur. Örneğin Esat, Rusya ve iran ekseninde yeri geldiğinde Rusyanın iranı dıştalama veya zayıflatma siyasal hesabı hep varoldu. Öte yandan karşıt cihahtcı, Türkiye, ABD ve arap ülkeleri arasında Esatı devirme veya yeni Suriye itifakı varken, bunlar arasında da çelişkiler derindir. Türkiye Kürt denklem karşıtlığı, Arap ülkeleri ilişkileri, içsel cihatçı PDY ikilemi gibi yeri geldiğinde düşmanlaşma kolaycılığı da imkar edilmez karmaşalı koşullardır. Bu nedenle, Suriye hem içsel hem bölgesel hem de genel aktörlerin çok yönlü hesaplarının oynandığı coğrafya olarak 12 yılını da tamamlamak üzeredir.

Geçen yıl Suriye hem diplomasi, hem yeryer savaşlar ve kırılan itifaklarla diplomatik kuralalrın ordan oraya savrulan dönük deönemi yaşadı. Gün oldu karşıt düşmanlarla Esat arasında birşeyler dolaştı. Fakat, genel güçlerin belirsizliği ve karşıt korkusu sonucu net ilerleme pek olmadı. Ancak, savaş tıkanışı ile yapılacak hamle ikilemi sonuçta dipomasi oynuna da yer açıyor. En ilgincini belirttelim: Suriyede Kürtler önemli aktördür. Hem iç sorun,hem bölgesel hesap için artık imkar edilmez örgütsel konuma geldiler. Fakat, hala çoğu çevrenin kabullenmesine rağmen sırf Türkiye direnciyle hala Cenevre toplantılarına kürtler yok. Böylesi çok yönlü dağınıktaki Suriyede kaçınılmaz olarak her hamle hem kral çıplağı hem de yeniden kart dağıtılmasına dek uzayacak sonuçlara adaydır. Örneğin, idlipte cihatçılar emirlik kurduklarını dahi açıkladılar. Kontrolu cihatçı ile güvenliği Türkiyenin olduğu yöredir. ABD terör ve ciahtcıları bütünleştirirken, nedense Suriyenin kendi topraklarındaki cihatçılara karşı operasyona da karşı çıkıyor. Aynen Türkiye tutumu gibi. Bunlar Suriyedeki aşmaz karmaşanın basit görünenleridir. Yine de bunları anlayan da yok. Onun için diplomatik çaba hem tıkanmanın hem de arayışın içinde kaybolan ışıltı halinde haberleştirilmektedir.***

Yılın sonuna doğru şöylesine bir haber geçildi: Esat ile Türkiye görüşmeleri oldu. Elbet üst düzeyde değildi olanlar. Bunun yalanlanması da şimdilik olmadı. Başka gelişme ise Lübnan üzerinden gerçekleşti. Ürdün Suriye Lübnan gaz hattı Mısır merkezli kurulması projeleri oluşturuldu. Böylelikle Lübnanın iran kısgacına girmesini engelerken, şer eksenli Suriyeye de dolaylı yoldan yer verilip kurdurtulan ablukayla çelişkili hale geliyordu. Arap ülkelerinin Suriyeyi yeniden Arap Birliğine geri çağırma istençleri yayılıyor. Fakat, baBazı daha Amerikancı esir halindeki devletler bunun gelecek Baydın mesajıyla evet diyecekleri de kesin gibidir. Görüldüğü gibi idlip operasyonu, kürtlerin geleceği ve Suriyenin Arap birliğine dönüşünün son tahlilde Amerikanın yine de sözüne bağlıdır.

Baydın dönemiyle yeniden dizayin adına yapılan hamleler, İsrail Arap eksenini yeniden geliştirdi. Halbuki arap milliyetçiler ve İslamcılar Suriye için ayni cesareti hala gösteremiyorlar. Yine bölgedeki Kürt durumu ne yazık ki Amerikanın da tutumuna bağlı haldedir. Daha kötüsü, Kürtlere bu dönem başta Türkiye hiçbir hak verilmeyip ezilmesi siyasi talebinin kısgacında. Arap ülkeleri de benzer tutumda. Külrt özelikle Barzani kesimi dışındakilere hedef gibi bakılıyor. Amerikan onayı ile türkiye saldırmaya hazır. Böylesi dramatik Kürt gerçeği tarihi süreçte yeniden yaşanıyor. Bölge ülkeleri Kürtlerin yurtaş olma haklarını dahi hala kabullenmekten uzak. Ne yazık yine Kürtler işkaller ve parçalanmalar nedeniyle ırak ve Suriyede örgütlenip öne çıkma koşuluna kavıuştu. Yine de merperyalizim deseler de sonuçta Amerikanın müsaade etmesi karşılığında bölge devletleri bunları yutmaya hemen girişecek gibi beklemektedir. Türkiyenin Rusyaya karşın doğu fıratı işaret etmesi boşuna değildir. Cihatcıları korumayıp Kürtlerin özerk bölgesine saldırma izni alma pazarlığında. Türkiye kamuoyu da bunu sesizce kabulenmiş gibidir. Oysa türkiyedeki kürt gerçeği de net artık imkar edilemeyecek durumdadır.****

Anlaşılacağı üzere, Suriyede donukluk ve ambargolarla yıkılamayan Suriye yönetime yaklaşım ikilemleri kadar, bölge ülkelerinin hegemonya hevesinin de işdahında ayakta durmaktadır. Kaçınılmaz gerçeklere rağmen hala ayni politik duruşta olma çabaları birbirine karışıyor. ABD ise son sözü söylemesi muhtemel ülke, en başta iranın gerilemesi noktasında İsrail ile birlikte uğraşmasıdır. Böylesi karışık hesaplarda,bir taş kıpırdanınca, hesaplar  karışır. Esat devrilemedi. Anbargo ve işkaleere rağmen ayakta. Kürtler ilk defa bu denli etkin örgütlü şekilde iç dinamik hale gelirken, bölge ülkelerinin de görmezden geldiği halk olmaya devam ediliyor.Rusya, Suriyede kalmayı garanti etmişken, ABD direk kürt iç dinamiği ile ülkede yer bulmuşken, Türkiye Suriyeye girip ardından cihatçılarla hegemonya kurmaya çalışırken, ufak kıpırtıların nereye dek gidecei de soru işaretleriyle doludur. Ancak, Baydın politikası, aşmazlık ve Türkiyenin son girişimleri biraz tıkanıştan pay alma ve diplomasicilik yapmakla bazı zorlamalar gerçekleştiriliyor. Bunlar ileri gidildikçe mutlaka sarsıntılar da olacaktır. Yeni Ortadoğu deniliryor da yine hesaplar genelin elinden alınamıyor. Üstelik demokratiklik yerine gericilik ve faşizmin tohumları yeşerip ulusll yapılar da darmadağın ediliyor Suriye bu oynun planlamaya çalışılan, çok tarafcılık ile boşlukların telelrine takılıp yol arandığı dönemi yaaşamaktadır. Üstelik hala Suriye İsrail ile savaş halinde olan tek arap ülkesidir. İslamcılığın siyonizimle buluşurken, Suriyeyi yıkma idolojisi ise emperyalizmin işbirlikçilik kurumsallaşmasının yeniden üretilmesidir

Kısaca, suriye belli ki savaşlar olmasa da bu yıl da epey siyasal oyunun oynanacağı alan olarak yerini almaya devam edecek. Ortadoğu bataklığının gericilikle yeşertilmesinin kirli planların dnansını seyredeceğiz. Bakalım bu kör düyüm nasıl çözülecek.

- Advertisement -spot_img
- Advertisement -spot_img
5,999BeğenenlerBeğen
796TakipçilerTakip Et
1,253TakipçilerTakip Et
334AboneAbone Ol

yazılar

Yeniçağ Podcastını dinleyin