yaklaşımlarÖzkan YıkıcıKolombiya, 19 haziranı bekliyor - Özkan Yıkıcı
yazarın tüm yazıları:

Kolombiya, 19 haziranı bekliyor – Özkan Yıkıcı

Yeniçağ podcastını dinleyin

Son yıllarda dünyanın nerede ise her yöresi bol krizlerle boğuşuyor. Ne çözüm üretiliyor nede seçenekler netleşme şansı hala bulamıyor. Ekonomi, pandemi, ekoloji ve uygarlık krizelri değişik ağırlıkta dünyada yaşanan başlıca bunalımlardır. Genelde, krizler ve seçeneksizlik sonucu, birçok ülkede faşist hareketler ya direk iktidar veya kualisyon veya muhalefet de önemli yere geldiler. Bir fark olan bölge var: latin Amerika, özellikle son pandemi krizinin kapitalizim tarafından yönetilememesi veya girilen ekonomik krizzlerin daldaan dala atlamaları sonucu, dünyanın önemli kesiminden farklı olarak sol hareketler seçimleri peşpeşe kazanmaya başladı. Şimdilik prokramları beklentilerle dolu olsa da tek gerçek, Latin Amerika son Kolonbiya ilk turu seçimleriyle, yeniden işler yolunda giderse, yeni bir penbe kızıl sosyalist dönemin bölgede yaygınlaşacağı umudu artmaktadır.

Kolonbiya seçimleri yılın en çok beklenen seçimlerden birisidir. Mart ayındaki parlemento seçimini sol eksenin kazanmasıyla birlikte tarihte ilkin olup olmayacağı soruları da yükseldi. Çünkü, Kolonbiyada sol seçim kazanıp başkan seçtiremedi. Bu nedenle eğer ikinci turda Petro 19 hazirranda seçimi alırsa, ilk Kolonbiya sol başkan olarak tarihe geçecek. Nitekim, Pazar günü yapılan ilk tur seçiminde petro oyların Y.41 cıvarında aldı. Sürpriz gibi görülen, ikinci tura pek beklenmeyen faşist adayın Fransizkonun da Y.28  oyla kalmasıdır. Aslında Kolonbiya seçimleri genelde olması gereken yanıtı veriyordu. Krizlerle çözülen arayı bulma merkezli partielr krizleri yönetemediler. Kitlesel olarak birçok ülkede faşist partielre yöneliş oldu. Kolonbiya ise krizlerle birlikte hem faşist aday hem de sol aday ikinci tura kalacak bir ilki gerçekleştirdiler. Şimdi haziranın ortasındaki sonuç merakla bekleniyor.

Tahminlerle göstergeler sol adayın kazanacağını gösteriyor. Fakat, ardından buranın Latin Amerika coğrafyası olduğu, ülkenin de Kolonbiya gerçeği de işin içine girince, işler biraz bulanaklaşıyor. Kolonbiya devleti hem oligart sermaye kesimli sınıfsal gerçeğine yanında, güçlü ordu yapısı, paramiliter kurumsallaşmaların yaygın olması, uyuşturucu mafyaların oldukça güç elde etiği bir merkezi devlet yapısındadır. Yıllardır bu şekilde yönetildi. Amerikanın en direk müdahale yaptığı devletdir. İçeleştirilen bazı direk müdahale etme uygulamaları yaygındır. Özellikle orduya yardım, paramiliter yapılarla ilişkiler amerikayı Kolonbiyada önemli içsel hale getiren birkaç örnektir.

Kolonbiyanın Amerikan ve otoriter güçlü çok yönlü devlet karşısında, güçlü muhalif hareketler ve gerila geneleği de epey örgütlü şekilde mücadele etmektedir. Petro hem M.19 gerila hareketi üyesi oldu, hem Bogota başkent belediye başkanlığı da yaptı. Ayrıca, özellikle geçen yıl oldukça sosyal patlamalr gerçekleşti. Tüm basıkılara karşın halk sokakta kazanımlar elde eti. Bu rüzgar önce Mart ayı parlemento seçimlerine ve en son Pazar günkü seçimlere yansıdı. Petro yüksek oyla ikinci tura kaldı. Fakat yukarda belirtiğim gibi başta ordunun müdahil olacağı kesin. Sermaye gücünün de olanakları kulanacağından kimsenin şüpesi yok. Üstelik rakibinin faşist birinin olmasına rağmen. Bu nedenle ikinci tur onca farka rağmen kesindir dneilemez. Hat ta bazı kesimler,seçim sonrası ordu darbesiyle de kaşılaşma olasılığının olma ihtimaline işaret ediliyor. Tüm bunlar Kolonbiyanın önemi, Amerikan kısgaçlı birçok kirli işlelrle otoriteleşen yapının direnme gerçeğinin sonucudur.

Kolonbiya ilk turu tamamladı. Pek duyulmayan sol dalga da bu ülkeye ulaştı. Dikat çekilen, geçen yılki Ekvator olayının yaşaanmaması. İlk turda sol önemli oy almasına karşın oluşturulan baskılar sonucu, seçimi faşist aday ikinci turda aldı. Şimdi sokağın gücü toplumsal dinamiklerin senelerdir faşistten liberal seçeneklerle yönetilen Kolonbiyada, bbir ilk olacakmı sorusunda takılınıor. Kolonbiya ve ardından sonbaharda Brezilya seçimini de sol alırsa, kıta yeni bir dalganın içine girecek.  Bu nedenle Koloniya hem moral hem de ayni rüzgarla Brezilya devamı sol için yeniden gündemleşme koşulları da geliştirecektir. Patronun kazanması tüm bu gelecek sığdaki solun ışığı olma olasılığı önemli etki yapacaktır.

- Advertisement -spot_img
- Advertisement -spot_img
5,999BeğenenlerBeğen
796TakipçilerTakip Et
1,253TakipçilerTakip Et
334AboneAbone Ol

yazılar

Yeniçağ Podcastını dinleyin