İnsan bir mezarlıkta umutlanabilir mi?
Çok tuhaf bir soru değil mi? Bana da yazarken tuhaf geldi…
Androligu’da Hasan ile Hambu’nun mezarı başında durmuşum, tarih akar ben bakarım…
Hasan kağıt üzerinde Müslüman-Türk ve Hambu kağıt üzerinde Hristiyan-Rum…
Konuyu anlatabilmek için ‘ayrım’ı belirtmek zorunda kalıyoruz. Oysa basbayağı, hayalini kurduğumuz Kıbrıslılık bilincinin ‘yeni insan’ıdır Hasan ile Hambu…
Milliyeti, dini, kökeni hükümsüz kılan yeni insan…
Yazarken ‘Türkçe konuşan Kıbrıslı’ ve ‘Rumca konuşan Kıbrıslı’ demeye kalksanız da olmaz çünkü hem Türkçe konuşuyorlar hem Rumca…
Bütün ezberlerin dışında hayal ettiğimiz Kıbrıs…
Kıbrıs Komünist Partisi’nin yayın organına adını verdiği, milliyeti ve dini aşan NEOS ANTHROPOS, ‘yeni insan’…
NATO’nun taksim planından önceki Kıbrıs…
‘Kıbrıs ulusu’ demeye diliniz varmayabilir, ama Hasan ile Hambu’nun hikâyesi kendi doğallığı içerisinde müdahale edilmeden ‘Kıbrıslı insan’ın ne kadar mümkün olduğunun ispatı…
Her aşk doğduğu yere benzer, Hasan ile Hambu’nun aşkı da Baf’ın o görkemli dağlarına benziyor…
Ne zaman Baf dağlarına çıksam aklımda İlhan Berk’in dizesi,
-“Dün dağlarda dolaştım, evde yoktum. Bir uçurum bize bakmıştı…”
1974 Temmuz’unun Darbe ve İstila günlerindeki barbarlığı lanetlemek ve kurbanları anmak için Yeni Kıbrıs Partisi (YKP) çok anlamlı bir etkinlik düzenledi. Hasan ile Hambu’nun mezarları başındaki yıpranmış Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağını yeniledi.
Bayrak törenlerini sevmem…
Hayatımda gördüğüm en güzel bayrak töreniydi Hasan ile Hambu’nun mezarı başındaki tören.
Egemenler her yolu denedi Kıbrıslı ‘Kıbrıslı olamasın’ diye. Önce Enosis ile Taksim, sonra Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasına konan ırkçı maddeler…
Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasına göre Kıbrıslıların evlenebilmesi için eşlerden biri din değiştirmeli.
Ekonomide tripartist, siyasi temsiliyette konsesyonal, ortak Kıbrıs kimliğinin inşa edilememesi için de ırkçı bir anayasa hazırladılar.
Hasan ile Hambu’nun aşkına Türk ve Rum liderlikleri ile Kıbrıs Cumhuriyeti anayasası engel olamadı.
Hambu ‘Meral’ olur ama hiçbir zaman Hasan ona ‘Meral’ diye seslenmez.
Velhasıl Başpiskopos Makarios onların aşkı için der ki: ‘‘Bir kadınla ne İsa fakirleşir, ne de Muhammed zenginleşir’’…
Fasariyaların uğramadığı bu dağ başında 1971 yılında NATO’nun aldığı ‘iki bölgeli Kıbrıs’ kararını uygulamak için 1975’te nüfus değişimine gidildiğinde Kıbrıslı Türkler Androligu’yu terk ederken Hasan Hambu’ya ne düşündüğünü sorar; “bir Hıristiyan olarak oralarda herhalde rahat edemem” cevabı karşısında, Hasan “burada kalıyoruz” der…
2007’de Hambu vefat ettiğinde kağıt üzerinde din değiştiren Hambu’ya papazlar Ortodoks Kilisesi’nde tören yapmak istemez. Her engeli aşan çoban Hasan bunu da aşar…
Sırada köydeki tek mezarlık olan Müslüman mezarlığına Hambu’yu defnetme meselesi vardır. Hasan mezarlığı teller ve dibindeki hali araziye defneder Hambu’yu. Çünkü Hristiyanlar Müslüman mezarlığına gömülemez…
2014’te de Hasan ölür. Hasan’ı da Hambu’nun yanına defnederler…
Hasan mezarlarının ortasına bir Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağı dikilmesini vasiyet eder.
Bir uçurum bize bakarken Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağını göndere çektik…
Tanık olduğum en güzel bayrak töreniydi.
Zor değildi Kıbrıs’ta herşeyin bambaşka olması. Kıbrıs’ı ‘kendi haline’ bıraksaydınız süngü şakırdaması postal zelzelesi değil, Hasan ve Hambu destanlarında kaybolurduk…
Temmuz 1974’te kutladığınız zafer öldürdüğünüz Kıbrıs’tır.
(20 Temmuz 2022 tarihinde Avrupa gazetesinde yayınlanmıştır)
