Bu hiç aklıma gelmemişti. Seçimlerin 25 Aralık 2022 tarihinde yapılması benim için sıradan bir pazardı. Ta ki Ticaret Odası başkanı Deniz’in televizyon programında bunu dile getirinceye kadar. Meğer 25 Arlık Hristiyan aleminin dini bire günüymüş ve o tarihte Güney’de tüm yerler kapalı olurmuş Bunu fırsata çevirmek ve o gün Kuzey’e geçerek yeni yıl alışverişi ve restoranları dolduracaklara seçimle engelleniyormuş.
Kırk yıl düşünsem aklıma gelmezdi.
Bununla da kalmadı tabii ki. Kamudaki uygulamalarda, şeffaflığın olmayışı, haksız kazancın ve haksız rekabetin olması da bir dertti. Ezelden beridir, kamu reformunu isteyenlerden birdir Deniz. Bunu hiçbir iktidar döneminde başarıp geçiremedi. Bu dönemde de protokolde olmasına karşın bir işaret yok.
Özel sektör yatır kalkar nasıl daha çok kazanacağının hesabını yapar. Kılı kırk yaran bir hesap yapma sanatıdır ticaret. Bunu beceremeyenler kapıya kilit vururlar.
Geçenlerde en çok vergi veren özel sektör temsilcilerinin listesi yayınlandı. Forbes listesine girme başarısını göstererek bizi gururlandıranlar bu listede yoktu. Yoksa ben mi görmedim.
İnsan listeye bakıp da vergi vermeyen birçok ticaret ve sanayici görünce vergi vererek listeye giren dürüst iş insanlarına “enayi” demek geliyor içinden. Yine de ne kadar şeffaf olduklarını bilemesek de onları takdir etmek gerekir.
Bir ülkenin kalkınması ticaretle olmaz. İç ticaret veya ithalat kişileri zenginleştirebilir ancak ulusal gelirde pek katkıları olmaz. Bu anlamda ülkeleri zenginleştiren mal ve hizmet üretim ile ihracattır. Bu yolla ülkeye para girişi olur.
Nasıl ki bir ailenin bütçesine para girişi arttıkça yaşam kalitesi de artar devletler de böyledir. Yalnız burada bir fark görebilirsiniz. Aile bireylerinde bu olumlu yansıma tüm bireylerin hayatında görülür. Oysa devletler sosyal devlet olmaktan uzaklaşırlarsa ulusal gelir hakça bölünmez. Bu durumda gelirin büyük oranı küçük bir azınlığın elinde birikir. Bu da büyük çoğunluğun daha az pay alması demektir. Küçük azınlık zenginleşirken büyük çoğunluk daha da fakirleşir.
KKTC’nin ticaret insanları nasıl daha çok para kazanabiliriz hesabını yaparken haklı olarak 25 Aralıktaki beklentilerini de yükseltmektedirler. Bu tarihe seçim koyanlar onlar için çok büyük engeldir. Elinden biberonu alınmış bebek gibi yaygarayı basarlar.
