Son yıllarda batı dünyasında faşizmin yükselişine tanık olduk. Giderek faşist partilerin yönetime gelmeleri de normalleşti. Tehlikeli ve gelecekteki karanlık gümler beklentisi sonucu korkulan faşizmin birden normal yöneticiler olarak karşımıza geldiği günlere ulaştık. Son italya ve isveç seçimleri de sadece örnekler olarak akıılda kaldı. Gerici faşist görüşlü tutumlar artık eskisi gibi tehlikeli de algılanmama noktasına erişir gibi oldu. Konulan karşı düşmanlık içeleşen kültürel faşizmin ve kitlesel desteklerle de beslenmesi ile artık eskisi gibi faşist yönetimler pek de cidiye alınmayacak normaliğe ulaştı ne yazık. Batı Avrupanın en gelişmiş ülkeleri dahi buna alıştı. Dahası, birçok muhavazakar, liberal partiler dahi idolojik yetersizlik sonucu faşist bazı düşünceleri de alıp kulanmalarıyla, faşizmin kitlesel kabul görmesinde önemli rol aldılar. Fakat, son Almanyadan gelen haber galiba pek beklenmiyordu. Üstelik zemini hazırlanmasına ve olasılık olarak tekrarlanma döngüsüne girmesine rağmen.
Konumuz olan Almanya. Tam da krizler nedeniyle faşizmin bazı kitlesel destek de bulduğu partilerin olduğu süreçte, Almanyada darbe girişimi adıyla tutuklamaların olması ilgisizler için sürpriz olması normaldır. Konu olan Almanyadır. Almanyada darbe yapma girişimi olarak anılan tutuklamalar oluyor. Demokrasisiyle övülen, darbecilerin de yakın görüşlü faşist partileri olmasına rağmen, böyle gelişme oluyor. Bir kesim buna inanmak istemedi. Yerleşen algılara göre darbe sömürge yeni sömürge ülkelerde olur anlayışı mevcut. Fakat, darbe girişimi konusu Almanyada duyuluyor. Yakalananlar da oluyor. Darbe veya provakasyon yapmak isteyenler de faşist nazilerin olması da başka bir olgu. Ama, sürpriz görülme dışında neden sonuç ilişkisi de hiç düşünülmek istenmiyor. Oysa bence Almanya dış politikada nazizimle oynayıp desteklemesi sonucu, bazı sağ partielrin faşist görüşleri savunmaları gelişmeleri ile aslında faşizme taban buldurtu. Nazizmi savunan örgütleri desteklemesi ise kaçınılmaz olarak iç faşist nazileri de harekete geçirmesi tesadüften öte normal duruma gelindi. Nitekim, öğreniyoruz ki başka darbe girişimleri de Almanyada tesbit edildi. Fakat, dikate alınmayarak haberciler pek de öne çıkarmadılar.
Sayısal olarak şimdilik 24 kişinin tutuklandığı haberi geliştirildi. Devamının da geleceği muhmtemel. aAvrupanın geçmiş faşis gerçekliği tarihsel olarak unutulursa, politik aşmazlarda faşist değerler kulanılırsa, bu tür gerici hareketler her zaman olanak bulur. Bazen de sermaye aşmazlarda faşizmi seçenek olarak devlet biçimi olarak da kulanmaya hazır tutmayı esirgemez. Bunların toplamında Almanya gibi Avrupanın en gelişmiş demokrasisi denilen ülkeden darbe girişimi haberi gelmesi hem de faşist nitelikli olması sürpriz olamaz.
Bazı birikimli koşulları anımsatalım: Göçmen politikası Almanyada hep sorun edildi. Değişik görüşlerle konu politik kulanımda tutuldu. Bunun sonucu solun sağa kayışı ve sağın da gerektiğinde faşist düşünceleri kulanıp oy avcılığı yapmasıyla faşizme de hareket zemini oluşturdu. Dış politikadaki tutum resmen vahimdi:
Özellikle Almanyanın Ukraynadaki tutumu ve oradaki nazizmi güçlendiren örgütleri destekleyip eğitmesiyle resmen uluslararası alanda faşizmin güçlenmesine zemin oluşturdu. Dış politik destek ile genişleme politikası içte de faşizmin koşul bulmasına da yardımcı oldu. Ukraynada nazileri desteklemesi, darbe yapmasında yardımcı olması, Zekenski gibi faşisti kayıtsız şartsız desteklemesi sonucu ülkedeki nazizmin de cesaretlenmesinde önemli katgı yaptı. Ukraynada faşizmi desteklerken, anti Rusya tutumla da sanatsal alana varan faşist tutumlar, faşizme kapı açmanın da ötesine gidildi. Bir anlamda Ukrayna geçmişindeki faşistlerin Hitler döneminde Ukrayna Banderayla birlikte Sovyetlere karşı yapılan savaşın da akıldan pratiğe geçmesine yol açtı. Tarihi Ukrayna Almanya faşist blok yeni Alman hükümeti katgısıyla yeniden canlandı. Anti Rusya politikasıyla da birleşti. Bu kaçınılmaz olarak kötü gösterilen faşizmin önemli bir düşüncesi desteğe dönüşmesine de yaradı. Nazizmin desteklenmesi, içte idolojik tercih kulanımı, Almanyada geçmişteki Hitler deneğimini de koyunca, nazizmin hortlamasınd olumsuzluk yok. Faşizim de yer buldukça seçim dışında darbe düşüncesinin de oluşması kaçınılmazdır. Bunlar ne yazık toplamda aAlmanyada yaşanıyor. Gereken ders de bize kalıyor.
