Yerel seçimler yenilgisi sonrası, ispanya hükümeti erken seçim kararı aldı. Seçim hafta sonu gerçekleşti. Tahminlere göre seçimi muhavazakar parti faşist partinin desteği ile kazanması bekleniyordu. Fakat, yine kamuoyu araştırmaları tutmadı. Seçim hükümet deyil, şimdilik kağos getirmiş gibidir. Buda sene sonunda yeniden seçim olasılığını da gündeme getirmesi muhtemeldir.
İspanya AB iiçinde dördüncü büyük ekonomidir. Eski kualisyon yönetimi sosyalist parti başkanlığındaydı. Önemli bir katılımcı da krizler döneminde oluşan sosyal muhalefet çizgili Padimos da vardı. Nifus olarak AB beşincisi olan ispanya hem de yazın sıcağına karşılık, katılımın Y.73 cıvarında olması ise halkın ilgisini gösteriyordu.
Gelen ilk sonuçlara göre tahminler tam tutmadı. Hükümeti muhavazakar partinin kuracağı ve yeni bir faşist parti desteği ile gerçekleşeceği bekleniyordu. Seçim sonucu Muhavazakarlar birinci parti çıktılar. Fakat, faşist parti desteği dahi çoğunluğu sağlayamadı. Bu durum dahi seçimi kaybeden sosyalist partide sevinç yaratı. Muhavazakaların hükümeti kuramama sayısal sonucuna sevinip onlar da gösteriler gerçekleştirdi. Şimdi işin kritik anı, belirleyici olacak olan liderlerinin Belçikada sürgün haldeki Katalonların bağımsızlık isteyen partisi olacak. Bu duruma partilerin pek yaklaşmak istemedikleri de anlaşılıyor. Sürgündeki lider ise şu şarları şimdiden açıklıyor: Katalonyanın bağımsızlığı için referandum yapılmasını talep etmektedir.
Bu tutum, hükümet kurulmasının da önemli takozu oluyor. Muhavazakarlar zafer naraları atarken, nasıl hükümet sorusuna da yanıt oluyor. Seçimin en önemli özelliği ispanyada da faşist partinin iyi bir sonuç almasıdır. Üstelik, niteliği belli olsa da artık Avrupada faşist partilerle hükümet kurma öcü olmaktan çoktan çıktı. Kurumsal olarak sermayenin faşizmin kulanım dönemmini normalleştirdi. Gidrek faşist devlet biçimi evrilmesi de zaten AB içinde bazı ülkelerde çoktan başladı.
İlginç bir nokta da ispanya seçimiyle kriz dönemi canlanan sosyal muhalefet çizgili bazı siyasal eksenlerin önemli uygulayıcısı Podemosun da yaşadığı dengesizliklerdir. Şimdi ispanyada şöyle bir siyasal tutum da görüldü: kendin kazanamıyorsan, rakibinin kazanmamasına oyna. Özellikle seçim dönemi aşırı sağın da destekleyeceği Muhavazakar parti bazı hakların kaldırılmasını, göçmen karşıtı ve kürtaj gibi kadın haklarının gerilmesini vurguluyordu. Sosyalist parti de bu tehlikelere işaret ediyor. İktidarları döneminde sağladıkları bazı haklara rağmen Sosyalist blokun kaybetmesi ise kimliksel siyaset ve göçmen karşıtlığı ile gericilik düşüncesinin dünyada da yaygınlaştığını kanıtlıyordu. Yaşanan Franko dönemi gibi süreç olmasına karşın ne yazık faşizmin yeniden ayağa kalkması, Avrupadaki kriz döngüsündeki faşizmin seçenekleştirme çabalarının karşılık bulduğu da anlaşılmaktadır.
Seçim sonlandı. Belirsizlik var. Az bir farkla çoğunluğu sağlayamayan Muhavazakarların ne yağacağı merak konusu. Tahminlerden biri de sene sonuna doğru yeniden seçime gidileceğidir. Krizler döneminde yönetim gerçekleştiren Sosyalistler, Korona salgınından genel ekonomik krizleri yönetmesine karşın, yine de sağa yönelişin hem de faşist parti güçlendirilme getirilmesi, silikleştirilen siyasal farkların da bir sonucudur. Siyasal tercih yerine giderek karşıt kazanmasın diye seçki yapılmasının da nedenli silikleşme ve politik deyersizleştirme yaratığının ispana kanıtıyla yaşadık. Ekolojik kriz ve iklimlerin bozulmasına rağmen, tepkinin buna karşı olan eksene kaymaması da resmi idolojik siyasal kültürün hala karşılık bulmasının da örneklemidir.
Sistem dönüştürme seçeneksizliği ile solun kendini anlatamaması nedeniyle ispanyada da hem de göstere göstere faşist partinin mecliste önemli sandalye kazanmasını da getirdi. Sosyalistleri Katalon ve Bask partileriyle itifak yapması dahi eleştirildi. Doğrusu hepsi de tutuyor.
Kısaca, ispanya seçimi, bize Avrupanın nereye doğru gidişatı için yeni bir örneklem sundu. Onca krizler ve yine sağa yöneliş makas açışı, siyasallaşmanın silikleşmesinin de sonucudur. Siyasal bakıştaki deyişimler ve karşılık bulma hamleleri politik probaganda yapılma şekileriyle konu sandıkla yansıtılmaktadır. Bakalım, kualisyon mu yoksa erken seçim sorusu kısa zamanda belirlenecek gibidir.
