Son Hamas Aksa Tufanı operasyonuyla gündemimize Filistin sorunu geneliyle geldi. Tabi ki bu öylesine geniş ve tarihsel geçmişi vardır ki dileyen dilediği gibi konuyu kulanma şansına da sahiptir. Hele de medya denilen güçlü aygıtlara da sahipse. Habersiz olmak, birikimimizin olmaması sonucu, ansızın gündeme gelen konularda epey kandırılma şansına da sahiptir. Bilmediğiniz veya bilip de habersizleşerek yaşıyorsanız, algı oyunlarına hazırlıklı olmak da önemlidir. Nitekim, böylesi koşullarda ansızın gündeme gelmek zorunda kalan konularda, habersiz ve yetersiz birikimimi olmadığı zaman, size istenilen şekliyle enjekte edilme tehlikesi oldukça yüksektir. Nitekim, unutturulan ve şimdi yeniden Hamas saldırganlıkla gündeme konulan Filistin sorunu algıyla adeta İsrail maduriyeti ekseninden de kolayca kulanılmasının bazı nedenleri de yukarda sıraladığımızdır. Ayrıca, salt gündeme gelen veya getirilen konuda kalırsak, yine resmin bütününü göremeğiz.
Basit örnekle, sizin önünüze bir resim konulur. Fakat, resmin birçok bölümü karartırarak, öteki sunum ise parlatılarak gösterilir. Siz de elbet resmin özüyle veya bütünsel deyil de sadece gösterilen şekliyle yetinip algısıyla da düşünce oluşturursunuz. Geniş bir köy resmi olurken, size sadece büyük bina bölümü gösterilince, kolay kolay geneldeki yaşam birimini anlamanız mümkün deyildir. Hat da bahçeleri, kırsal yaşam örtüsü gösterilmediği için, kocaman binayla siz buranın şehir olduğu algısına da kolayca kapılırsınız.***
Habersiz olmak, birikimimiz eksik ve konuyla alakalı bütünsel deyerlendirme yapma durumundan yoksun olmak, son Hamas İsrail konusundaki kolayca yanıltma zeminine de takılırsınız. İsterseniz, ayni konuları tekrar deyil de olay gerçekleşirken, diyer bazı noktalarla düşünelim.
Yer bölgesel olarak Ortadoğudur. Bizim olduğumuz ve çoğu zaman işimize gelmediği için belekten sildiğimiz gerçek. Güneydoğu komşumuzda olay yaşandı. Fakat, israilin bölgesel merkezi Emperyalist güç olduğu, Filistin sorununun da yüz yüz yıla doğru gitiğini de ekleyelim. Peki Hamas saldırırken, Filistin ekekseninde ne vardı. Tek kelime ile hem işkalin sonucu hem de kendi iç yapılanışları nedeniyle darmadağın. İsrail politikası sonucu Batı Şeryaij, Gazle olarak iki ayrı yöntemle idare ediliyor. Gazle açık hapisane Batın Şerya ise işkal altında gidrek yerleşimlerle daralan toprak kesimi. İsrail ise bölgesel güç. Ortadoğuda hamlelerle yeni bir yüzle hamleler yapıyor…Üstelik, israilde en faşis ırkçı yönetim hükümetde. Yargıyı dahi yetkisine almak isteyen, yolsuzluklarıyla hapisane kapısında bulunan Metanyahudur..
Madem Ortadoğu ile bağdaştırdık: ozaman, bölgedeki ayni eksenli İsrail merkezli veya direk etkisi olan konulardan haberimiz var mı. Sadece İsrail Filistin hamleleri yoktur. İsrail, dilediği anda Suriyeği vuruyor. Öteki arap ülkeleriyle iprahim anlaşması ekseninde yeniden ilişkiler kurup adeta Filistin sorununu dıştalayarak yeni biçimlenme yapıyor. Körfez ülkeleri bunun en somut kanıtı. Artık arap rejimlerinin “Suriye hariç” kimsenin umurunda deyil. Dahası, iran ilişki stratejik ağını geliştirip Azerbeycana da direk askeri siyasal destek verdi. Petrol dağıtımında onlara yardımcı hat da direk yapının içine girdi. Son Karabağ savaşında bunun yansıyışları yaşandı. Buna karşın, Azerbeycan da israile askeri üst verdi. Hem de iran sınırına yakın olan bölgede. İsrail zaten son dönemlerde baş düşman iranı ilan edip saldırma fırsatını da aradağı kimsenin kuşkusu olmayan tutumdur.
Başka bilgiler de var. Ne yazık ki bu gelişmeleri çoğu kez brakın duymayı, duyup da konuşmak dahi tehlikeli. Örneğin Türkiyede iseniz bu yasağın çenberinde hapsi boylarsınız. Onun için Kuzey Suriye ve ırakta olanların pek de haberi yapılmaz. Ekleyelim: Suriye ve ırak Filistin hareketini destekleyen iki önemli ülke. Ortadoğu projesi ile bu ülkeler darmadağın edildi. Hamas da tarihi tutumuylan burada önemli yer buldu. Filistin hareketini en çok destekleyen Suriye tutumu epey sorgulanması gerekir. Hamas, Suriye müdahale döneminde onu en çok destekleyen Suriye yönetimine karşı çıkan kesimin yanında yer aldı. Suriyedeki yapısı da doğal olarak ordan koparıldı…
Buna bağlı olarak Kuzey Suriye ve ırakta direk Türkiyenin de rol aldığı, Kuzey batı Suriyede Türkiiye kontrolunda, kuzey Irakta da üstlerinin olduğu orada hala operasyonlar gerçekleştiği de pek haber yapılmaz. Oysa buralarda da yeni tehlikeli yapılar da oluştu. Çinin bölgeğe geldiği, Amerikanın yeni stratejilerle yeniden oluşturma dönemine devam dediği koşullardayız. Hep ABD başarısızlığı denilir. Oysa son BOP olayında ABD ve yandaşları ırakı parçalayıp Suriyede de bildik davranışları sergilemektedir. Böylelikle Filistinin iki önemli müttefiki veya laik iki arap ülkesi artık eski gücünde deyildir. İran kuşatmasında ise Azerbeycanın da devreye konulduğu, yukardaki askeri üst sonucuyla da anlaşılması gerekmektedir.
***
Unutmadan: çoğu kez sorgulamadan önümüze gelen algılarla hemen sonuca ulaşma kolaylığı var. Halbuki her olayda şunu yaşadık: çoğu kez görsel ile de epey genişletilen haberler, hemen sonra yalan olduğu ve bunun algı oyunu olduğu anlaşılır. Hiç uzağa gitmeyelim: Suriye konusunda gösterilen resimlerin bir kısmı başka yörelerden çekilen, bir kısmının da bizat müttefiklerin yaptıklarının Suriyeğe suçlama olarak kulanıldığı anlaşıldı. Özür dahi dilenmedi. Bu nedenle son Filistin İsrail olahında kulanılan görsel resimlerin ve haberlerin bazen sorgulanıp kuşkularla bakılması önemlidir. Bir de salt Hamas İsrail deyil de biriken Filistin İsrail gerçeği ile bakmayı akıldan çıkarmayalım.
Kısaca, anlaacağınız: habersiz, bilgisiz ve birikimsiz olunca, ansızın gündemleşen konuda sizi algıyla kolayca kulanılma aptal yerine getireceğini, mutlaka hatırlamanız önemlidir. Kjuşku ve sorguyla ve geniş alanla yaklaşmak önemlidir. Aksi halde gündemle başlayıp, düşürülme ile siz de sonlanıp unuturssunuz.
